Polska Izba Biegłych Rewidentów

by Aleksandra Karwacka

Co czeka biegłych rewidentów w nadchodzącym roku? Wnioski po Dorocznej Konferencji Audytingu PIBR

Doroczna Konferencja Audytingu jest naj­waż­niej­szym wyda­rze­niem skie­ro­wa­nym do przed­sta­wi­cie­li zawo­dów zwią­za­nych z rewi­zją finan­so­wą i audy­tem w Polsce. Jubileuszowa edy­cja była oka­zją do wymia­ny komen­ta­rzy mię­dzy przed­sta­wi­cie­la­mi śro­do­wi­ska i do pozna­nia pla­nów samo­rzą­du na naj­bliż­szy rok. Przez trzy dni 30 eks­per­tów dzie­li­ło się z bli­sko 300 uczest­ni­ka­mi kon­fe­ren­cji swo­im doświad­cze­niem, spo­strze­że­nia­mi na temat sytu­acji i zmian w bran­ży, tak­że w uję­ciu mię­dzy­na­ro­do­wym w ramach sied­miu sesji plenarnych.

Podczas orga­ni­zo­wa­nej przez Polską Izbę Biegłych Rewidentów Dorocznej Konferencji Audytingu, na któ­rej obec­ni byli przed­sta­wi­cie­le bran­ży z całej Polski, omó­wio­ne zosta­ły zmia­ny wcho­dzą­ce w życie z począt­kiem nowe­go roku. A te wciąż rodzą wię­cej pytań niż odpo­wie­dzi. Z dniem 1 stycz­nia 2020 r. peł­ną ope­ra­cyj­ność uzy­ska Polska Agencja Nadzoru Audytowego (PANA), któ­ra będzie spra­wo­wa­ła nad­zór publicz­ny nad bie­gły­mi rewi­den­ta­mi i fir­ma­mi audy­tor­ski­mi w Polsce, zastę­pu­jąc tym samym Komisję Nadzoru Audytowego.

Od kil­ku mie­się­cy zna­ne są już zapo­wia­da­ne zmia­ny doty­czą­ce mode­lu funk­cjo­no­wa­nia nad­zo­ru nad fir­ma­mi audy­tor­ski­mi i bie­gły­mi rewi­den­ta­mi. Najważniejszą dekla­ra­cją, wie­lo­krot­nie pod­kre­śla­ną przez przed­sta­wi­cie­li samo­rzą­du, jest chęć dal­sze­go wspar­cia firm audy­tor­skich w roz­wi­ja­niu świad­czo­nych usług. W nowych warun­kach PIBR sku­pi się przede wszyst­kim na two­rze­niu stan­dar­dów pro­wa­dze­nia audy­tu i dzia­ła­niach na rzecz ich wyso­kiej jako­ści. Izba utrzy­ma rów­nież dotych­cza­so­wą funk­cję nad­zo­ro­wa­nia pro­ce­su szko­le­nia obli­ga­to­ryj­ne­go bie­głych rewidentów.

– Wiemy, że audy­to­rzy potrze­bu­ją wspar­cia w mie­rze­niu się z cią­gły­mi zmia­na­mi. Firmy audy­tor­skie cze­ka­ją duże zmia­ny. Do 31 sierp­nia 2020 r. mamy czas, aby przej­rzeć nasze usta­le­nia wewnętrz­ne i dosto­so­wać się do wymo­gów usta­wy. Musimy stwo­rzyć sku­tecz­ne pro­ce­du­ry, roz­wią­za­nia, któ­re wpły­ną na popra­wę jako­ści bada­nia i jego efek­tyw­ność. Bez wąt­pie­nia bie­gli rewi­den­ci potrze­bu­ją wspar­cia samo­rzą­du, któ­ry przed­sta­wi dobre prak­ty­ki, opra­cu­je wytycz­ne, zale­ce­nia, mate­ria­ły infor­ma­cyj­ne i będzie słu­żyć mery­to­rycz­ną pomo­cą – mówi Barbara Misterska-Dragan, pre­zes Krajowej Rady Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.

Tegoroczne spo­tka­nie, prze­pro­wa­dzo­ne pod hasłem Etyka, regu­la­cja, digi­ta­li­za­cja, było waż­nym wyda­rze­niem nie tyl­ko ze wzglę­du na zmia­ny w wewnętrz­nych wymo­gach orga­ni­za­cji pra­cy firm audy­tor­skich. Jednym z głów­nych ele­men­tów pra­cy samo­rzą­du w nad­cho­dzą­cym cza­sie będzie wykształ­ce­nie kodek­su dobrych prak­tyk zawo­do­wych i orga­ni­za­cja wyda­rzeń i mate­ria­łów szko­le­nio­wych, któ­re prze­ło­żą się na jakość pracy.

– Zmiany w usta­wie były jed­nym z fila­rów tego­rocz­nych dys­ku­sji, jed­nak jako samo­rząd sta­ra­my się pro­wa­dzić nasze dzia­ła­nia dłu­go­ter­mi­no­wo, nie tyl­ko doryw­czo odpo­wia­da­jąc na naj­pil­niej­sze potrze­by. Dlatego tego­rocz­na kon­fe­ren­cja w sze­ro­kim zakre­sie oma­wia­ła mię­dzy inny­mi kwe­stie ety­ki. Nasza codzien­na pra­ca budu­je śro­do­wi­sko zawo­do­we, w któ­rym wszy­scy przed­sta­wi­cie­le powin­ni czuć się rów­nie istot­ni, a ich inte­res nigdy nie zna­czy mniej czy wię­cej niż innych grup. Wierzę, że nasza pro­fe­sja w naj­bliż­szej przy­szło­ści to ety­ka, komu­ni­ka­cja i nowo­cze­sne tech­no­lo­gie – pod­kre­śla Monika Kaczorek, Przewodnicząca Komisji ds. organizacyjno-programowej ds. XX Dorocznej Konferencji Audytingu.

Rolę wymia­ny dobrych prak­tyk w bran­ży pod­kre­śli­ła rów­nież Justyna Adamczyk, Pełnomocnik ds. orga­ni­za­cji Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, któ­ra wystą­pi­ła pod­czas pierw­sze­go dnia kon­fe­ren­cji oraz Florin Toma, Prezes Accountancy Europe.

Dzięki spo­tka­niom w sze­ro­kim gro­nie eks­per­tów i pro­wa­dzo­nym w trak­cie kon­fe­ren­cji warsz­ta­tom wszy­scy uczest­ni­cy zdo­by­li spe­cja­li­stycz­ną wie­dzę, któ­ra uła­twi im zro­zu­mie­nie nowych pro­ce­sów. Obecni goście mogli liczyć na pod­su­mo­wa­nie zna­nych już stan­dar­dów i pro­ce­dur, wymie­nić się uwa­ga­mi oraz zgło­sić tema­ty, któ­re w ich odczu­ciu wyma­ga­ją dodat­ko­wej inter­pre­ta­cji Ministerstwa Finansów.  Barbara Misterska-Dragan zapo­wie­dzia­ła, że aby uła­twić audy­to­rom zorien­to­wa­nie się w wymo­gach wewnętrz­nej kon­tro­li przed 31 sierp­nia 2020 r., zosta­nie opra­co­wa­ny mate­riał pomoc­ni­czy, któ­ry będzie udo­stęp­nio­ny na stro­nie PIBR.

by Aleksandra Karwacka

Etyka w zawodzie biegłego rewidenta

Wszystkie zawo­dy publicz­ne­go zaufa­nia stwo­rzy­ły dla swo­ich człon­ków kodek­sy etycz­ne. Stanowią one fun­da­ment dba­nia o śro­do­wi­sko zawo­do­we i pra­wi­dło­we­go wyko­ny­wa­nia pra­cy. Jak samo­rzą­dy są w sta­nie wpły­nąć na etycz­ne zacho­wa­nia przed­sta­wi­cie­li profesji? 

Rezultaty pra­cy bie­głe­go rewi­den­ta mają na celu zwięk­sze­nie zaufa­nia do wia­ry­god­no­ści infor­ma­cji finan­so­wej, któ­rą spo­rzą­dza i publi­ku­je kie­row­nik jed­nost­ki – fir­my funkcjonującej
w obro­cie gospodarczym.

Dla inte­re­sa­riu­szy tych spra­woz­dań finan­so­wych jakość i wia­ry­god­ność infor­ma­cji finan­so­wej ma ogrom­ne zna­cze­nie dla podej­mo­wa­nia odpo­wied­nich decy­zji biz­ne­so­wych. Inwestorzy, akcjo­na­riu­sze doko­nu­ją wybo­ru swo­ich inwe­sty­cji, kon­tra­hen­ci – wia­ry­god­nych dostaw­ców i odbior­ców, a tak­że pra­cow­ni­cy – swo­ich pracodawców.

Dużą uwa­gę sku­pia­my na tym, aby bie­gli rewi­den­ci sta­le aktu­ali­zo­wa­li swo­je kom­pe­ten­cje. Przy sta­le zmie­nia­ją­cych się regu­la­cjach to per­ma­nent­ne wyzwa­nia; przy­go­to­wa­nie aler­tów, ogól­no­do­stęp­nych mate­ria­łów edu­ka­cyj­nych, spo­tkań, szko­leń i konferencji.

Zasady ety­ki – to baza pro­fe­sji rewi­zji finan­so­wej. Wydawanie wła­ści­wych osą­dów wyma­ga scep­ty­cy­zmu zawo­do­we­go, gro­ma­dze­nia wia­ry­god­nych i wystar­cza­ją­cych dowo­dów dla potwier­dze­nia twier­dzeń zawar­tych w spra­woz­da­niach finan­so­wych spo­rzą­dzo­nych przez klien­ta. A scep­ty­cyzm zawo­do­wy moż­li­wy jest wyłącz­nie w przy­pad­ku nie­za­leż­no­ści, obiek­ty­wi­zmu oraz sze­ro­kich kom­pe­ten­cji mery­to­rycz­nych w zakre­sie zwią­za­nym z przed­mio­tem oceny.

Zagadnienia reali­za­cji wyso­kiej jako­ści usług bie­głe­go rewi­den­ta, zasad ety­ki i zagro­żeń dla ich prze­strze­ga­nia będą rów­nież przed­mio­tem dys­ku­sji śro­do­wi­ska bie­głych rewi­den­tów pod­czas jubi­le­uszo­wej XX Konferencji Audytingu w Jachrance w dniach 26–28 listopada.

Wysoka jakość usług bie­głe­go rewi­den­ta nie opie­ra się jedy­nie na wie­dzy mery­to­rycz­nej, wpły­wa na nią rów­nież uczci­wość i etycz­na posta­wa. Zasady ety­ki w zawo­dzie bie­głe­go rewi­den­ta zosta­ły okre­ślo­ne w usta­wie z 25 mar­ca 2019 r. Nowy Kodeks Etyki będzie miał zasto­so­wa­nie do czyn­no­ści pod­ję­tych od 1 stycz­nia 2020 r. Przybliżanie jego tre­ści i regu­lar­na pra­ca nad oma­wia­niem poszcze­gól­nych zagad­nień to obec­nie jed­no z waż­nych zadań Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.

- Chcemy w spo­sób aktyw­ny wpły­wać na wszech­stron­ne wykształ­ce­nie mło­dych kan­dy­da­tów do zawo­du bie­głe­go rewi­den­ta, stąd nasze zaan­ga­żo­wa­nie w róż­no­rod­ne ini­cja­ty­wy. Każda oso­ba decy­du­ją­ca się na pod­ję­cie pra­cy w zawo­dzie powin­na od same­go począt­ku znać obo­wią­zu­ją­ce zasa­dy ety­ki, wie­dzieć, z jaką odpo­wie­dzial­no­ścią wią­że się rola bie­głe­go rewi­den­ta i jak wpły­wa na śro­do­wi­sko gospo­dar­cze i innych ludzi – mówi Barbara Misterska-Dragan, pre­zes Krajowej Rady Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.  

Temat ety­ki w zawo­dzie bie­głe­go rewi­den­ta sta­no­wi jed­no z głów­nych zagad­nień tego­rocz­nej XX edy­cji Dorocznej Konferencji Audytingu orga­ni­zo­wa­nej przez Polską Izbę Biegłych Rewidentów, któ­ra odbę­dzie się w dniach 25–27 listo­pa­da w hote­lu Warszawianka w Jachrance. Drugiego dnia kon­fe­ren­cji Ewa Jakubczyk-Cały na sesji doty­czą­cej wagi sto­so­wa­nia zasad etycz­nych w wyko­ny­wa­niu zawo­du omó­wi ze swo­imi gość­mi zarów­no wyzwa­nia sto­so­wa­nia zasad ety­ki w oto­cze­niu biz­ne­so­wym jak też w rela­cjach pomię­dzy fir­ma­mi audy­tor­ski­mi oraz wewnątrz firm audy­tor­skich, w któ­rych kul­tu­ra orga­ni­za­cyj­na, jako prio­ry­tet usta­na­wiać powin­na ety­kę zawodu.

by Aleksandra Karwacka

Wyzwania zawodu biegłego rewidenta

Zbliżające się mie­sią­ce to czas inten­syw­nej pra­cy i przy­go­to­wań do nad­cho­dzą­ce­go roku. Nie unik­ną tego rów­nież fir­my audy­tor­skie i zwią­za­ne z nimi insty­tu­cje. Podczas listo­pa­do­wej kon­fe­ren­cji przed­sta­wi­cie­le Polskiej Izby Biegłych Rewidentów odnio­są się do zmian zacho­dzą­cych w pol­skiej legi­sla­cji i sto­ją­cych przed audy­to­ra­mi wyzwań.

W Izbie jest obec­nie zare­je­stro­wa­nych pra­wie 7 tysię­cy bie­głych rewi­den­tów. To do nich, a tak­że do przed­sta­wi­cie­li insty­tu­cji współ­pra­cu­ją­cych z bie­gły­mi rewi­den­ta­mi, repre­zen­tan­tów świa­ta aka­de­mic­kie­go i biz­ne­so­we­go oraz kan­dy­da­tów na bie­głych rewi­den­tów, kie­ro­wa­na jest corocz­na kon­fe­ren­cja, któ­ra odbę­dzie się w dniach 25–27 listo­pa­da 2019 w pod­war­szaw­skiej Jachrance. Wydarzenie zaty­tu­ło­wa­ne „Biegły rewi­dent w świe­tle zmian. Etyka, regu­la­cja, digi­ta­li­za­cja” odby­wa się w tym roku po raz 20. i w swo­jej agen­dzie zawie­ra naj­waż­niej­sze aspek­ty orga­ni­za­cji, legi­sla­cji i nad­zo­ru nad pro­fe­sją, któ­re przy­bli­żą dele­ga­ci roz­ma­itych insty­tu­cji pań­stwo­wych i śro­do­wi­ska zawodowego.

– Celem, któ­ry nam przy­świe­ca, jest dys­ku­sja nad polep­sze­niem jako­ści bada­nia, a tym samym całej spra­woz­daw­czo­ści finan­so­wej. Na Dorocznej Konferencji Audytingu będzie­my roz­ma­wiać o nowych zada­niach nad­zo­ru publicz­ne­go, ocze­ki­wa­niach zwią­za­nych ze zmia­na­mi, tak­że o zmia­nach w orga­ni­za­cji. Podsumujemy wszyst­ko, co dzia­ło się przez ostat­ni rok i przy­go­tu­je­my się na kolej­nych 12 mie­się­cy. Szczególną war­tość takich spo­tkań sta­no­wi moż­li­wość wysłu­cha­nia i roz­mo­wy ze wszyst­ki­mi stro­na­mi. Dzięki temu nie tyl­ko jeste­śmy w sta­nie reago­wać na zmia­ny wpro­wa­dzo­ne cho­ciaż­by usta­wą, ale też sami wycho­dzić z ini­cja­ty­wą w miej­scach, w któ­rych widzi­my moż­li­wo­ści roz­wo­ju – mówi Monika Kaczorek, zastęp­ca pre­ze­sa Krajowej Rady Biegłych Rewidentów.

Od kil­ku mie­się­cy zna­ne są już zapo­wia­da­ne zmia­ny doty­czą­ce mode­lu funk­cjo­no­wa­nia nad­zo­ru nad fir­ma­mi audy­tor­ski­mi i bie­gły­mi rewi­den­ta­mi. W nowych warun­kach PIBR sku­pi się przede wszyst­kim na two­rze­niu stan­dar­dów usług audy­tor­skich i dzia­ła­niach na rzecz ich wyso­kiej jako­ści. Izba utrzy­ma rów­nież dotych­cza­so­wą funk­cję nad­zo­ro­wa­nia pro­ce­su szko­le­nia obli­ga­to­ryj­ne­go bie­głych rewidentów.

– Należy two­rzyć sku­tecz­ne pro­ce­du­ry, roz­wią­za­nia, któ­re wpły­ną na popra­wę jako­ści bada­nia i jego efek­tyw­ność. Bez wąt­pie­nia bie­gli rewi­den­ci potrze­bu­ją wspar­cia samo­rzą­du, któ­ry przed­sta­wi dobre prak­ty­ki, opra­cu­je wytycz­ne, zale­ce­nia, mate­ria­ły infor­ma­cyj­ne i będzie słu­żyć mery­to­rycz­ną pomo­cą. Jak nad każ­dym zawo­dem zaufa­nia publicz­ne­go cią­ży nad nami duża odpo­wie­dzial­ność, rów­nież pod wzglę­da­mi etycz­ny­mi. Naszą rolą jest wes­przeć bie­głych rewi­den­tów aby mogli swo­bod­nie, sku­tecz­nie i bez­piecz­nie wyko­ny­wać swo­je obo­wiąz­ki. Będziemy o tym rów­nież roz­ma­wiać pod­czas kon­fe­ren­cji – mówi Barbara Misterska Dragan, pre­zes Krajowej Rady Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.

Opracowanie krótko- i dłu­go­ter­mi­no­wych pla­nów dzia­ła­nia samo­rzą­du sta­no­wi prio­ry­tet prac w nad­cho­dzą­cych mie­sią­cach. Z powsta­niem od 1 stycz­nia 2020 r. Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego i prze­ję­ciem przez nią zadań Komisji Nadzoru Audytowego oraz czę­ści nad­zo­ru pro­wa­dzo­ne­go dotych­czas przez PIBR, zmie­ni się spo­sób funk­cjo­no­wa­nia samo­rzą­du i jego kom­pe­ten­cje. Zmiany doty­czą rów­nież firm audy­tor­skich. Niezbędne jest dosto­so­wa­nie  orga­ni­za­cji fir­my, sys­te­mów wewnętrz­nej kon­tro­li jako­ści szcze­gól­nie w zakre­sie usług pokrew­nych i ate­sta­cyj­nych innych niż bada­nie i prze­gląd spra­woz­da­nia finan­so­we­go. Ważnym aspek­tem będą rów­nież zwią­za­ne z tym koszty.

Dzięki spo­tka­niom w sze­ro­kim gro­nie eks­per­tów i pro­wa­dzo­nym w trak­cie kon­fe­ren­cji warsz­ta­tom wszy­scy uczest­ni­cy mogą liczyć na zdo­by­cie spe­cja­li­stycz­nej wie­dzy i aktyw­ne włą­cze­nie się w prze­bieg prac.