Author: Joanna Adamiak

Jakie korzyści dla gospodarki przynosi inwestowanie w profilaktykę zdrowotną, zwłaszcza w kontekście nowoczesnych metod diagnostycznych?

26 styczeń, 2024

Inwestowanie w pro­fi­lak­ty­kę zdro­wot­ną, zwłasz­cza w kon­tek­ście dia­gno­sty­ki, przy­no­si licz­ne korzy­ści dla gospo­dar­ki. Poza huma­ni­tar­nym aspek­tem, gdzie tro­ska o zdro­wie jed­nost­ki ma istot­ne zna­cze­nie, ist­nie­ją tak­że klu­czo­we kwe­stie finan­so­we. Koszty lecze­nia, któ­re wzro­sły z 2016 roku o 400 zł na pacjen­ta, obec­nie śred­nio wyno­szą ponad 2600 zł rocz­nie. Przy uwzględ­nie­niu całej popu­la­cji, te wydat­ki sta­ją się znaczące.

Dodatkowo, rosną­cy udział pry­wat­nej opie­ki medycz­nej, kosz­tu­ją­cy oby­wa­te­li 50 mld zł rocz­nie, w porów­na­niu do 150 mld zł wyda­wa­nych przez pań­stwo na publicz­ną służ­bę zdro­wia, pod­kre­śla potrze­bę skon­cen­tro­wa­nia się na pro­fi­lak­ty­ce. Proporcja ta z roku na rok prze­su­wa się na korzyść pry­wat­nej służ­by zdrowia.

Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego pod­kre­śla ist­nie­nie 12-letniej róż­ni­cy w dłu­go­ści życia w zależ­no­ści od docho­dów. To potwier­dza, że pro­fi­lak­ty­ka, zgod­nie z dąże­niem do uspraw­nie­nia lecze­nia, może przy­czy­nić się do skró­ce­nia cza­su zwol­nień cho­ro­bo­wych i zwięk­sze­nia efek­tyw­no­ści pracowników.

Mimo to, Polska inwe­stu­je sto­sun­ko­wo nie­wie­le w służ­bę zdro­wia (oko­ło 7% PKB w 2023 roku), w porów­na­niu do innych kra­jów, takich jak Niemcy czy Czechy. Warto zauwa­żyć, że umie­ral­ność w Polsce jest o 15% więk­sza niż w Unii Europejskiej, szcze­gól­nie w przy­pad­ku pew­nych nowo­two­rów. Wnioskiem jest, że sku­tecz­na pro­fi­lak­ty­ka i nowo­cze­sne tech­no­lo­gie zna­czą­co zmniej­sza­ją wskaź­ni­ki śmier­tel­no­ści w spo­łe­czeń­stwach, któ­re je stosują.

Czy ist­nie­ją mode­le zarzą­dza­nia opie­ką zdro­wot­ną w innych kra­jach, któ­re mogą być inspi­ra­cją do popra­wy dostęp­no­ści dla leka­rzy w naszym kraju?

Istnieją czte­ry głów­ne mode­le zarzą­dza­nia służ­bą zdro­wia, z któ­rych każ­dy opie­ra się na zasa­dach pomo­cy publicz­nej oraz sys­te­mie ubez­pie­czeń cho­ro­bo­wych. W Polsce obo­wią­zu­je model, w któ­rym 9% wyna­gro­dze­nia pra­cow­ni­ka prze­ka­zy­wa­ne jest do ZUS‑u, a póź­niej do NFZ‑u. Oprócz tego ist­nie­ją mode­le Narodowej Służby Zdrowia oraz pry­wat­ne, obej­mu­ją­ce dobro­wol­ne ubezpieczenia.

Polska zaj­mu­je 25. miej­sce na 28 kra­jów Unii Europejskiej pod wzglę­dem roz­wo­ju sys­te­mów ochro­ny zdro­wia, ustę­pu­jąc jedy­nie Rumunii, Bułgarii i Łotwie. Kryteriami tego ran­kin­gu są m.in. ilość leka­rzy, kon­dy­cja zdro­wot­na spo­łe­czeń­stwa, łatwość dostę­pu do opie­ki zdro­wot­nej oraz jakość świad­czo­nych usług. Polska bory­ka się z wyso­ką umie­ral­no­ścią z powo­du nowo­two­rów i cho­rób ukła­du krą­że­nia, co wyni­ka z nie­do­in­we­sto­wa­nia służ­by zdro­wia oraz bra­ku per­so­ne­lu medycznego.

W Europie Zachodniej, a tak­że w kra­jach takich jak Kanada, Australia, Nowa Zelandia i Japonia, funk­cjo­nu­ją dobrze roz­wi­nię­te sys­te­my ochro­ny zdro­wia. Z kolei naj­gor­sze sys­te­my zdro­wot­ne wystę­pu­ją przede wszyst­kim w kra­jach Afryki i Azji Południowo-Wschodniej. Najlepiej oce­nia­ne sys­te­my zdro­wot­ne znaj­du­ją się w Andorze, na Islandii, w Szwajcarii, Szwecji i Niemczech.

W Niemczech głów­nie ze skła­dek zdro­wot­nych finan­so­wa­na jest służ­ba medycz­na, z cze­go 90% osób korzy­sta z ubez­pie­cze­nia pań­stwo­we­go, a 10% z pry­wat­ne­go. System medycz­ny cechu­je się krót­kim cza­sem ocze­ki­wa­nia, wyso­kim wskaź­ni­kiem leka­rzy oraz zasa­dą samo­rząd­no­ści, gdzie lokal­ne wła­dze zarzą­dza­ją jed­nost­ka­mi medycz­ny­mi. Natomiast w Kanadzie, 70% środ­ków na służ­bę zdro­wia pocho­dzi z fun­du­szy publicz­nych, a pozo­sta­łe 30% jest pry­wat­ne. Każda pro­win­cja ma swój plan ubez­pie­cze­nio­wy, któ­ry obej­mu­je kata­log świad­czeń podstawowych.

Oba mode­le, zarów­no nie­miec­ki, jak i kana­dyj­ski, są czę­sto poka­zy­wa­ne jako przy­kła­dy dobre­go funk­cjo­no­wa­nia sys­te­mów medycz­nych, choć tak­że bory­ka­ją się z pew­ny­mi pro­ble­ma­mi, taki­mi jak bra­ki per­so­nal­ne. Pomysły takie jak sys­tem porów­ny­wa­nia szpi­ta­li, któ­ry ist­nie­je np. w Kanadzie, mogą sta­no­wić inspi­ra­cję dla popra­wy dostęp­no­ści do leka­rzy w Polsce.

Jakie są głów­ne wyzwa­nia gospo­dar­cze zwią­za­ne z niskim pozio­mem świa­do­mo­ści spo­łe­czeń­stwa doty­czą­cej koniecz­no­ści regu­lar­nych badań profilaktycznych?

Niski poziom świa­do­mo­ści spo­łe­czeń­stwa doty­czą­cej koniecz­no­ści regu­lar­nych badań pro­fi­lak­tycz­nych wią­że się z wyzwa­niem dla efek­tyw­nej opie­ki zdro­wot­nej. Dane wska­zu­ją, że aż 62% Polaków decy­du­je się na bada­nia pro­fi­lak­tycz­ne dopie­ro w momen­cie odczu­wa­nia dole­gli­wo­ści, co jest zde­cy­do­wa­nie za póź­no. Społeczeństwo, zwłasz­cza w wie­ku do 44 lat, wyka­zu­je ogra­ni­czo­ne zain­te­re­so­wa­nie pro­gra­ma­mi profilaktycznymi.

Warto zauwa­żyć, że współ­cze­sne spo­łe­czeń­stwo, zwłasz­cza poko­le­nie X, w któ­rym rodzi­ce byli baby boomer­sa­mi, doświad­cza innych warun­ków życia. Baby boomer­si, choć pra­co­wa­li cięż­ko, cie­szy­li się lep­szym zdro­wiem, co moż­na przy­pi­sać róż­ni­com w sty­lu życia, die­cie, aktyw­no­ści fizycz­nej i niż­sze­mu pozio­mo­wi stre­su w porów­na­niu z dzi­siej­szy­mi pokoleniami.

Obecne cza­sy, zdo­mi­no­wa­ne przez pro­ble­my gospo­dar­cze, kry­zy­sy zdro­wot­ne, woj­ny czy infla­cję, przy­czy­nia­ją się do wzro­stu pozio­mu stre­su w spo­łe­czeń­stwie. Badania wska­zu­ją, że Polacy są jed­nym z naj­bar­dziej zestre­so­wa­nych naro­dów w Europie, a stres w pra­cy stał się powszech­nym zja­wi­skiem, wpły­wa­jąc nega­tyw­nie na zdro­wie pracowników.

Ponadto, spo­łe­czeń­stwo pol­skie ma ten­den­cję do korzy­sta­nia z krót­ko­trwa­łych zwol­nień lekar­skich, co gene­ru­je znacz­ne kosz­ty dla pra­co­daw­ców. W cią­gu ostat­nich 5 lat fir­my zano­to­wa­ły wzrost wydat­ków na cho­ro­bo­we pra­cow­ni­ków o 72%, głów­nie z powo­du krót­ko­trwa­łych zwol­nień, któ­re obcią­ża­ją pra­co­daw­ców. Z tego wyni­ka, że kosz­ty zwią­za­ne z absen­cją pra­cow­ni­ków prze­kła­da­ją się na pro­ble­my finan­so­we w gospodarce.

Niski poziom świa­do­mo­ści doty­czą­cy pro­fi­lak­ty­ki zdro­wot­nej prze­kła­da się na póź­ne dia­gno­zy, zwięk­sza­jąc kosz­ty lecze­nia i wpły­wa­jąc na gospo­dar­kę. Firmy pono­szą znacz­ne kosz­ty zwią­za­ne z cho­ro­bo­wą absen­cją, co jest bez­po­śred­nim skut­kiem bra­ku dzia­łań pre­wen­cyj­nych. Warto zatem pod­kre­ślić, że inwe­sty­cje w edu­ka­cję i pro­mo­cję zdro­we­go sty­lu życia mogą przy­czy­nić się do zmniej­sze­nia obcią­żeń eko­no­micz­nych zwią­za­nych z niskim pozio­mem świa­do­mo­ści spo­łe­czeń­stwa w zakre­sie pro­fi­lak­ty­ki zdrowotnej.

Co takie­go spra­wia, że ludzie, któ­rzy chcą regu­lar­nie robić bada­nia dia­gno­stycz­ne, napo­ty­ka­ją na trud­no­ści? A może są jakieś pro­gra­my czy roz­wią­za­nia, któ­re poma­ga­ją im w łatwiej­szym dostę­pie do badań profilaktycznych?Początek formularza

Przeszkody, z jaki­mi bory­ka­ją się oso­by chcą­ce regu­lar­nie korzy­stać z usług dia­gno­stycz­nych, są licz­ne i zło­żo­ne. Pierwszym istot­nym pro­ble­mem jest dłu­gi czas ocze­ki­wa­nia na wizy­tę u spe­cja­li­stów, co jest powszech­nie zna­ne dla prze­cięt­ne­go Polaka. Ten stan rze­czy wyni­ka w dużej mie­rze z kry­zy­su kadro­we­go, któ­ry trwa od wie­lu lat. Zaniechania te obna­ży­ła szcze­gól­nie pan­de­mia COVID-19, ujaw­nia­jąc bra­ki w służ­bie zdro­wia, któ­re nara­sta­ły przez dzie­się­cio­le­cia. Kryzys kadro­wy jest rezul­ta­tem nie­do­sta­tecz­nej licz­by kształ­co­nych leka­rzy, a tak­że emi­gra­cji wie­lu z nich za gra­ni­cę, co pogłę­bia pro­blem. Dodatkowo, wyna­gro­dze­nia dla mło­dych leka­rzy w Polsce nie są atrak­cyj­ne, co skła­nia wie­lu z nich do poszu­ki­wa­nia pra­cy poza gra­ni­ca­mi kra­ju. Brak efek­tyw­ne­go sys­te­mu zatrzy­my­wa­nia absol­wen­tów pol­skich uczel­ni medycz­nych, któ­rzy otrzy­ma­li wspar­cie finan­so­we pań­stwa pod­czas nauki, tak­że przy­czy­nia się do tego problemu.

Innym czyn­ni­kiem utrud­nia­ją­cym dostęp­ność do badań dia­gno­stycz­nych jest brak wol­nych miejsc w szpi­ta­lach. Redukcja licz­by szpi­ta­li powia­to­wych oraz nie­do­in­we­sto­wa­nie w infra­struk­tu­rę medycz­ną spra­wia­ją, że bra­ku­je fizycz­nych łóżek dla pacjen­tów, nawet jeśli leka­rze i pie­lę­gniar­ki są dostępni.

Dodatkowo, ist­nie­je pro­blem nie­do­sta­tecz­nej ilo­ści sprzę­tu medycz­ne­go, co zmu­sza fun­da­cje cha­ry­ta­tyw­ne, takie jak WOŚP, do corocz­nych zbió­rek na zakup nowo­cze­sne­go sprzę­tu medycz­ne­go. Wsparcie finan­so­we dla służ­by zdro­wia powin­no być sys­te­mo­we, a nie zale­żeć od zbió­rek społecznych.

Główną prze­szko­dą dla pacjen­tów jest tak­że ogól­na sła­ba dostęp­ność do usług zdro­wot­nych, co znie­chę­ca ich do regu­lar­nych badań dia­gno­stycz­nych. Z powo­du tego pro­ble­mu wie­lu pacjen­tów się­ga po pomoc medycz­ną dopie­ro wte­dy, gdy już są cho­rzy, a nie w fazie pro­fi­lak­tycz­nej. Aby sku­tecz­nie prze­ciw­dzia­łać temu zja­wi­sku, koniecz­ne jest zwięk­sze­nie dostęp­no­ści do spe­cja­li­stów oraz popra­wa warun­ków diagnostycznych.

Warto pod­kre­ślić, że pro­gra­my pro­fi­lak­tycz­ne, takie jak pro­jekt 40+, choć ist­nie­ją, mają nie­wiel­ką popu­lar­ność. Z danych wyni­ka, że z pro­gra­mu 40+ sko­rzy­sta­ło jedy­nie 10% upraw­nio­nych, co ozna­cza, że ist­nie­je znacz­ny obszar do popra­wy w zakre­sie edu­ka­cji spo­łe­czeń­stwa i pro­mo­cji korzy­ści pły­ną­cych z regu­lar­nych badań profilaktycznych.

Zauważmy, że według badań prze­pro­wa­dzo­nych przez STADA, aż 62% Polaków nie bada się pro­fi­lak­tycz­nie. Jest to istot­ny pro­blem, gdyż wcze­sne wykry­cie cho­rób zwięk­sza szan­se na sku­tecz­ne lecze­nie i popra­wia pro­gno­zy zdro­wot­ne. Programy pro­fi­lak­tycz­ne, takie jak bez­płat­ne mam­mo­gra­fie dla kobiet od 45 do 74 roku życia czy bada­nia kolo­no­sko­po­we dla osób od 50 do 65 roku życia, powin­ny być bar­dziej pro­mo­wa­ne i dostęp­ne dla więk­szej licz­by osób.

Niski poziom świa­do­mo­ści spo­łe­czeń­stwa doty­czą­cy koniecz­no­ści regu­lar­nych badań pro­fi­lak­tycz­nych przy­czy­nia się do opóź­nio­ne­go roz­po­czę­cia dba­nia o zdro­wie. Odpowiednia edu­ka­cja na temat korzy­ści wyni­ka­ją­cych z pro­fi­lak­ty­ki zdro­wot­nej oraz zwięk­sze­nie dostęp­no­ści do badań dia­gno­stycz­nych sta­no­wią klu­czo­we ele­men­ty, aby skło­nić wię­cej osób do korzy­sta­nia z usług pro­fi­lak­tycz­nych i dba­nia o swo­je zdro­wie na co dzień.

W jaki spo­sób part­ner­stwo mię­dzy sek­to­rem publicz­nym a pry­wat­nym może przy­czy­nić się do pro­mo­cji pro­fi­lak­ty­ki zdro­wot­nej? Jakie korzy­ści mogą wynik­nąć z tej współpracy?

Współpraca mię­dzy sek­to­rem publicz­nym a pry­wat­nym w zakre­sie pro­mo­cji pro­fi­lak­ty­ki zdro­wot­nej ma poten­cjał przy­nie­sie­nia licz­nych korzy­ści. Szczególnie w obsza­rach, gdzie Państwowa Służba Zdrowia napo­ty­ka na trud­no­ści, współ­pra­ca z sek­to­rem pry­wat­nym może sta­no­wić sku­tecz­ne rozwiązanie.

Stomatologia w Polsce a za granicą – gdzie udać się na denturyzm?

25 styczeń, 2024

Polska jest w czo­łów­ce kra­jów, któ­rych doty­czy tury­sty­ka den­ty­stycz­na. Dlaczego oso­by z zagra­ni­cy tak chęt­nie korzy­sta­ją z usług pol­skich sto­ma­to­lo­gów? Jak to wyglą­da w innych pań­stwach? Gdzie war­to udać się aby zadbać o swój uśmiech? I czy Polacy lecząc się w kra­ju podej­mu­ją dobrą decyzję?

W zeszłym roku według ran­kin­gu por­ta­lu medicaltravelmarket.com Polska była w pierw­szej 10 kra­jów, do któ­rych tury­ści naj­chęt­niej uda­ją się na lecze­nie zębów. Wyżej zna­la­zły się takie pań­stwa jak Dubaj, Tajlandia, Meksyk, Węgry, Turcja czy naj­po­pu­lar­niej­sza Hiszpania.

Dlaczego Polska jest tak popu­lar­na i czym się wyróżniamy?

Polska jest popu­lar­na, ponie­waż wypra­co­wa­li­śmy nie­zwy­kle wyso­kie stan­dar­dy lecze­nia sto­ma­to­lo­gicz­ne­go i pro­te­tycz­ne­go i pamię­taj­my, że dla więk­szo­ści ceny będą przy­stęp­ne. Nie dzi­wi mnie więc fakt, że jeste­śmy w czo­łów­ce. Zabiegi den­ty­stycz­ne w wie­lu przy­pad­kach moż­na wyko­nać pod­czas podró­ży do dane­go kra­ju, nie wyma­ga­ją one rekon­wa­le­scen­cji czy poby­tu w kli­ni­ce, dla­te­go decy­du­je się na nie wie­lu tury­stów – tłu­ma­czy lek. stom. Urszula Jarosz, wła­ści­ciel­ka kli­ni­ki Varsovia Dental.

Podróżując zagra­ni­cę i pla­nu­jąc tam zabie­gi sto­ma­to­lo­gicz­ne pamię­tać nale­ży o spraw­dze­niu dane­go gabinetu.

Wcześniej musi­my spraw­dzić, czy kli­ni­ka pomo­że nam w przy­pad­ku jakich­kol­wiek kom­pli­ka­cji, któ­re zawsze trze­ba brać pod uwa­gę. Sprawdzajmy z jakich mate­ria­łów korzy­sta­ją i jakie są tam stan­dar­dy bez­pie­czeń­stwa. Obecnie wie­le kli­nik na świe­cie wpro­wa­dzi­ło ofer­tę dla podró­żu­ją­cych i jest to coś cał­ko­wi­cie nor­mal­ne­go. Ja przyj­mu­je bar­dzo wie­lu pacjen­tów z Niemiec, gdyż nie mamy tu żad­nej barie­ry języ­ko­wej, co jest tak­że istot­ne. Widzę, że Turcja świę­ci od lat trium­fy (nie tyl­ko jeśli cho­dzi o uśmiech), jed­nak pamię­taj­my, że nie­któ­re efek­ty pra­cy leka­rzy z tego kra­ju, wca­le nie są takie, jak byśmy chcie­li. Już mówi się o tzw. „turec­kich zębach” i nie jest to kom­ple­ment – doda­je Urszula Jarosz.

Jak leczą się Polacy?

W Polsce prak­tycz­nie nie mamy wyj­ścia, musi­my się leczyć pry­wat­nie i się do tego przy­zwy­cza­ili­śmy. NFZ po pro­stu refun­du­je nie­zwy­kle pod­sta­wo­we zabie­gi. Ostatnio dołą­czy­ły do nich w koń­cu bia­łe plom­by, ale pamię­taj­my, że są one z gor­szych mate­ria­łów niż takie za jakie zapła­ci­my pry­wat­nie. Niestety leka­rze pra­cu­ją­cy w gabi­ne­tach NFZ mimo szcze­rych chę­ci, nie mają „czym grać”. Czas ocze­ki­wa­nia na kon­ty­nu­ację zabie­gu jest absur­dal­nie dłu­gi, a od zębów czę­sto zale­ży zdro­wie całe­go orga­ni­zmu, musi­my o tym pamię­tać! Dlatego od lat leczy­my się w pry­wat­nych pla­ców­kach. – mówi Urszula Jarosz.

Różnicę w sto­ma­to­lo­gii w Polsce czy cho­ciaż­by Wielkiej Brytanii z któ­rej tak chęt­nie pacjen­ci przy­jeż­dża­ją, czy np. w Niemczech są ogrom­ne. W Niemczech 80% lecze­nia sto­ma­to­lo­gicz­ne­go finan­so­wa­ne jest przez publicz­ne kasy chorych.

- Co cie­ka­we w Niemczech ist­nie­ją prak­tycz­ne roz­wią­za­nia dopłat, czy­li kasa cho­rych pła­ci za wypeł­nie­nie pod­sta­wo­wej jako­ści, a pacjent musi tyl­ko dopła­cić róż­ni­cę w cenie wypeł­nie­nia wyko­na­ne­go z wyso­kiej jako­ści kom­po­zy­tu, czy­li ma dostęp do bar­dzo dobrych mate­ria­łów. W Polsce dopła­ty są zabro­nio­ne, czy­li albo pacjent zga­dza się na to, co jest dostęp­ne na NFZ, albo musi wszyst­ko zapła­cić z wła­snej kie­sze­ni. Brutalną praw­dą jest, że nie mamy wyj­ścia i musi­my korzy­stać z pry­wat­nej opie­ki, bo publicz­na służ­ba zdro­wia prak­tycz­nie nie ist­nie­je. Zaproponowane roz­wią­za­nia potra­fią być wręcz szko­dli­we dla pacjen­ta. Nie dla­te­go, że leka­rze chcą zro­bić coś źle, tyl­ko dla­te­go, że nie mają szans i moż­li­wo­ści uwzględ­nić całej sytu­acji doty­czą­cej pacjen­ta. W Wielkiej Brytanii pań­stwo­wa służ­ba rów­nież jest w cięż­kiej sytu­acji jeśli cho­dzi o sto­ma­to­lo­gię. Refundowane są tyl­ko pod­sta­wo­we usłu­gi, a ubez­pie­cze­nia są bar­dzo dro­gie. Dlatego wła­śnie tak wie­lu Polaków na co dzień tam miesz­ka­ją­cych leczy się w Polsce. Jest to dla nich korzyst­ne finan­so­wo – pod­su­mo­wu­je Urszula Jarosz z Kliniki Varsovia Dental w Warszawie.

Denturyzm, czy­li tury­sty­ka den­ty­stycz­na to zja­wi­sko zysku­ją­ce na popu­lar­no­ści od lat. Polacy mogą się cie­szyć wyso­ką jako­ścią usług pry­wat­nych w kra­ju, a dla odwie­dza­ją­cych z zagra­ni­cy dodat­ko­wo cena jest bar­dzo atrakcyjna.

Kontakt dla mediów: Aleksandra Karwacka tel. 452–931-562 e‑mail a.karwacka@agencjafaceit.pl

Urszula Jarosz: lekarz sto­ma­to­log, od 10 lat wła­ści­ciel­ka Kliniki Varsovia Dental, stu­dio­wa­ła psy­cho­lo­gię na Uniwersytecie Warszawskim i sto­ma­to­lo­gię na Wyższej Szkole Technicznej w Akwizgranie (Aachen) w Niemczech.  Studiowała orto­don­cję na Uniwersytecie w Graz w Austrii. W kli­ni­ce zaj­mu­je się głów­nie pro­te­ty­ką i ortodoncją.

 

 

 

Prokuratura wraz z ZUS-em niemal wykończyły zielonogórską firmę. Skarb Państwa zapłaci odszkodowanie.

20 styczeń, 2024

Firma Easttrees, spe­cja­li­zu­ją­ca się w out­so­ur­cin­gu pra­cow­ni­czym, zna­la­zła się kil­ka lat temu w cen­trum uwa­gi pro­ku­ra­tu­ry oraz ZUS‑u, któ­rzy pro­wa­dzi­li inten­syw­ne dzia­ła­nia prze­ciw­ko przed­się­bior­stwu. Po latach fru­stru­ją­cych prze­szu­kań, cią­głe­go nęka­nia wła­ści­ciel­ki i wie­lu zło­żo­nych pro­ce­sów, sąd jed­no­znacz­nie zarzu­cił pro­ku­ra­tu­rze sze­reg uchy­bień. Teraz to Skarb Państwa musi się­gnąć do kie­sze­ni i wypła­cić zasłu­żo­ne odszko­do­wa­nie dla fir­my. To histo­ria star­cia się z machi­ną biu­ro­kra­cji, gdzie spra­wie­dli­wość zwy­cię­ża po latach nie­uza­sad­nio­ne­go utrud­nia­nia życia przedsiębiorstwu.

Historia się zaczę­ła w 2019 roku, gdy urzęd­ni­cy z Zielonogórskiego ZUS‑u, po dokład­nej kon­tro­li w Easttrees, donie­śli pro­ku­ra­tu­rze o rze­ko­mym zanie­cha­niu zgło­sze­nia bli­sko 220 zatrud­nio­nych cudzo­ziem­ców do ubez­pie­cze­nia spo­łecz­ne­go przez fir­mę, dwa lata wcze­śniej. Firma od same­go począt­ku kwe­stio­no­wa­ła inter­pre­ta­cję ZUS‑u, pre­zen­tu­jąc swo­je zastrze­że­nia i argu­men­ty. Stanowisko Małgorzaty Koski-Stępak, wła­ści­ciel­ki fir­my, nie zosta­ło nale­ży­cie zwe­ry­fi­ko­wa­ne przez pro­ku­ra­tu­rę, któ­ra, zda­niem sądu, uni­ka­ła wła­snej ini­cja­ty­wy w spraw­dze­niu danych zawar­tych w pro­to­ko­le pokon­trol­nym ZUS oraz nie­chęt­nie ana­li­zo­wa­ła sta­no­wi­sko podejrzanej.

W wyda­nym uza­sad­nie­niu posta­no­wie­nia sąd jed­no­znacz­nie oce­nił dzia­ła­nia pro­ku­ra­tu­ry: „Prokurator, w począt­ko­wej fazie tego postę­po­wa­nia, nie prze­ja­wiał żad­nej wła­snej ini­cja­ty­wy zmie­rza­ją­cej do zwe­ry­fi­ko­wa­nia danych zawar­tych w pro­to­ko­le pokon­trol­nym ZUS, jak i w kie­run­ku zwe­ry­fi­ko­wa­nia sta­no­wi­ska pro­ce­so­we­go podej­rza­nej i wysu­wa­nych przez nią uwag i zastrze­żeń co do wyni­ków prze­pro­wa­dzo­nej kon­tro­li.” To stwier­dze­nie rzu­ca świa­tło na brak obiek­ty­wi­zmu pro­ku­ra­tu­ry i nie­chęć do skru­pu­lat­nej ana­li­zy przed­sta­wio­nych argu­men­tów przez fir­mę Easttrees.

Sąd, ana­li­zu­jąc spra­wę, sta­now­czo pod­kre­ślił, że „doko­na­na ana­li­za akt spra­wy pro­wa­dzi do nie­od­par­te­go prze­ko­na­nia, że pro­ku­ra­tor nad­zo­ru­ją­cy postę­po­wa­nie przy­go­to­waw­cze w niniej­szej spra­wie nie miał jasnej i kla­row­nej kon­cep­cji co do kie­run­ku i spo­so­bu pro­wa­dze­nia tego postę­po­wa­nia.” To wyraź­ne potę­pie­nie bra­ku spój­ne­go pla­nu dzia­łań pro­ku­ra­tu­ry, któ­ry miał wpływ na spra­wie­dli­we i sku­tecz­ne pro­wa­dze­nie śledz­twa. Sąd dodat­ko­wo zazna­czył, że zarów­no czyn­no­ści spraw­dza­ją­ce, jak i dowo­do­we, były pro­wa­dzo­ne bez kon­kret­ne­go pla­nu oraz jed­no­znacz­ne­go celu.

Co wię­cej, sąd zazna­czył, że postę­po­wa­nie trwa­ło już prze­szło 4 lata i do tej pory nie zosta­ło zakoń­czo­ne. To dłu­go­trwa­łe śledz­two, któ­re wpły­nę­ło nie tyl­ko na fir­mę Easttrees, ale rów­nież na jej wła­ści­ciel­kę, zmu­sza­jąc ją do nie­ustan­ne­go sta­wia­nia się na wezwa­nia pro­ku­ra­tu­ry. Brak sku­tecz­no­ści i zakoń­cze­nia postę­po­wa­nia w roz­sąd­nym cza­sie jest wyraź­nym przy­kła­dem nie­do­cią­gnięć w dzia­ła­niach pro­ku­ra­tu­ry, co potwier­dził sąd w swo­im uzasadnieniu.

Sąd stwier­dził, że Małgorzata Koska-Stępak nie uchy­la­ła się od współ­pra­cy z orga­na­mi. W toku pro­wa­dze­nia postę­po­wa­nia wła­ści­ciel­ka sta­wia­ła się na każ­de prze­słu­cha­nie. Co wię­cej, z wła­snej ini­cja­ty­wy przed­ło­ży­ła na pły­cie CD doku­men­ty ze ska­na­mi wszyst­kich doku­men­tów oraz dawa­ła argu­men­ty legal­no­ści podej­mo­wa­nych przez nią dzia­łań. Wspomniana pły­ta w nie­wy­ja­śnio­nych oko­licz­no­ściach prze­pa­dła. Do pro­to­ko­łu prze­słu­cha­nia pro­ku­ra­tu­ra jej nie dołą­czy­ła, nato­miast do akt spra­wy, na póź­niej­szym eta­pie włą­czy­ła, jak czy­ta­my w uza­sad­nie­niu, “jakąś nie­spre­cy­zo­wa­ną i nie­opi­sa­ną pły­tę CD”. Co się dzie­je zatem ze ska­na­mi doku­men­tów prze­ka­za­ny­mi przez fir­mę? Istnieje oba­wa, że w tym całym bała­ga­nie nie wie tego nawet prokuratura.

 

“Istotna, znacz­na i zawi­nio­na przez pro­ku­ra­to­ra opie­sza­łość” – tak sąd skwi­to­wał lata dzia­łań pro­ku­ra­tu­ry. Uciążliwość prze­wle­kłe­go postę­po­wa­nia zosta­ła uję­ta w uza­sad­nie­niu posta­no­wie­nia: “Nie ule­ga wąt­pli­wo­ści, że opie­sza­łe pro­wa­dze­nie w tej spra­wie wdro­żo­ne­go postę­po­wa­nia wywo­ła­ło nega­tyw­ne kon­se­kwen­cje dla samej podej­rza­nej jako oso­by fizycz­nej, wyni­ka­ją­ce cho­ciaż­by z fak­tu cią­głe­go pozo­sta­wa­nia do dys­po­zy­cji pro­ku­ra­to­ra i wie­lo­krot­ne­go sta­wie­nia się na wezwa­nia w celu prze­słu­cha­nia, jak i dla dzia­łal­no­ści kie­ro­wa­nej przez nią fir­my w związ­ku z pew­ną desta­bi­li­za­cją jej funk­cjo­no­wa­nia spo­wo­do­wa­ne­go pona­wia­ny­mi kon­tro­la­mi i zabez­pie­cze­niem doku­men­tów wytwo­rzo­nych w tej fir­mie” – czy­ta­my w uzasadnieniu.

 

„Sąd naka­zał Skarbowi Państwa wypła­tę Pani Prezes odszko­do­wa­nia w wyso­ko­ści 10 000 zł. W prak­ty­ce sądo­wej jest to kwo­ta bar­dzo wyso­ka i wska­zu­ją­ca, że sąd nie miał wąt­pli­wo­ści co do prze­wle­kło­ści postę­po­wa­nia” – wska­zu­je mec. Maciej Filipowski, praw­nik Easttrees.

 

Właścicielka fir­my pod­su­mo­wu­je lata toczo­ne­go spo­ru i mówi o wpły­wie postę­po­wa­nia na pro­wa­dze­nie dzia­łal­no­ści gospo­dar­czej: „Cieszę się z wygra­nej, jed­nak przez czte­ry lata zamiast sku­piać się na pro­wa­dze­niu biz­ne­su musia­łam przy­go­to­wy­wać się do prze­słu­chań, kom­ple­to­wać archi­wal­ne doku­men­ty, odry­wać swo­ich pra­cow­ni­ków od pra­cy i żyć w cią­głym napię­ciu. Straty, jakie spo­wo­do­wa­ły dzia­ła­nia ZUSu i pro­ku­ra­tu­ry w mojej fir­mie, sza­cu­ję w milio­nach zło­tych. To nie są warun­ki, w któ­rych da się roz­wi­jać biz­nes” – podkreśla.

 

Jednocześnie, całość otrzy­ma­ne­go odszko­do­wa­nia Małgorzata Koska-Stępak prze­ka­za­ła na cele dobro­czyn­ne: “Zasądzoną kwo­tę prze­ka­za­łam już oso­bie pra­cu­ją­cej w Easttrees, któ­ra wyma­ga natych­mia­sto­wej ope­ra­cji oczu. Bez jej prze­pro­wa­dze­nia nasze­mu pra­cow­ni­ko­wi gro­zi utra­ta wzro­ku. Kwota odszko­do­wa­nia nie­mal w cało­ści pokry­je koszt operacji”.

 

Spór fir­my z ZUSem nie koń­czy się na wska­za­nym posta­no­wie­niem sądu. Jednocześnie pro­wa­dzo­nych jest kil­ka postę­po­wań, jed­nak mecha­nizm jest podob­ny – upo­rczy­we kon­tro­le i prze­słu­cha­nia pro­wa­dzo­ne bez pla­nu i wizji oraz nie­kom­pe­ten­cja, któ­rą w innym postę­po­wa­niu prze­ciw­ko Easttrees wytknął ZUSowi sąd.

 

Zanim sąd wydał posta­no­wie­nie w spra­wie prze­wle­kło­ści postę­po­wa­nia, to w podob­nej spra­wie uchy­lił decy­zję ZUS wyda­ną po kon­tro­li doty­czą­cej wymia­ru należ­nych skła­dek ponad czte­rech tysię­cy pra­cow­ni­ków. Zgodnie z prze­pi­sa­mi, każ­dy przy­pa­dek powi­nien zostać zba­da­ny indy­wi­du­al­nie, jed­nak ZUS prze­pro­wa­dził kon­tro­lę wszyst­kich umów w cią­gu pół­to­ra mie­sią­ca. Jak wyja­śnia Małgorzata Koska-Stępak, taki czas dzia­ła­nia ozna­czał­by, że ZUS ana­li­zo­wał ponad 130 spraw w każ­dym dniu robo­czym. „To jest tech­nicz­nie nie­moż­li­we i w naszej oce­nie świad­czy o tym, że zało­że­nia co do naszej winy były z góry przy­ję­te” – wska­zu­je wła­ści­ciel­ka firmy.