MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ WALKI Z DYSKRYMINACJĄ RASOWĄ NA ARTE.TV

We wto­rek, 21 mar­ca, obcho­dzi­my Międzynarodowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową. Data ta upa­mięt­nia masa­krę z 1960 roku, pod­czas któ­rej poli­cjan­ci z Sharpeville w RPA dopu­ści­li się maso­wej zbrod­ni – otwo­rzy­li ogień w stro­nę poko­jo­wej demon­stra­cji zor­ga­ni­zo­wa­nej w imię rów­no­ści raso­wej. Z tej oka­zji bez­płat­na plat­for­ma stre­amin­go­wa ARTE.TV przy­go­to­wa­ła doku­men­ty: „Dziedzictwo kolo­nial­ne Holandii”, „USA: Dyskryminacja na poro­dów­ce” oraz „Nina Simone i segre­ga­cja w USA” poru­sza­ją­ce tema­ty­kę dys­kry­mi­na­cji raso­wej i jej aktu­al­no­ści w XXI wieku.

 „Dziedzictwo kolo­nial­ne Holandii”

(Dokument z lektorem)

 2 spo­śród 17 milio­nów miesz­kań­ców Holandii to potom­ko­wie imi­gran­tów z byłych kolo­nii tego kra­ju. Dla wie­lu oby­wa­te­li i oby­wa­te­lek o ciem­nym kolo­rze skó­ry te korze­nie nadal są styg­ma­ty­zu­ją­ce. Z jed­nej stro­ny sta­no­wią waż­ny ele­ment kul­tu­ry, z dru­giej – nazna­cza­ją całe ich życie pew­ne­go rodza­ju pięt­nem. – Białym dzie­ciom pozwa­la­no sie­dzieć z przo­du w kla­sie, a ja musia­łam sie­dzieć z tyłu, bo „nie byłam nic war­ta”. (…) Wierzyłam, że bia­li są bar­dzo inte­li­gent­ni. Nie sądzi­łam, że też mogę być inte­li­gent­na. – wspo­mi­na jed­na z czar­no­skó­rych boha­te­rek repor­ta­żu. Holandia znio­sła nie­wol­nic­two dopie­ro w 1863 roku, jako jeden z ostat­nich kra­jów Europy. Do tego cza­su przod­ko­wie obec­nych ciem­no­skó­rych Holendrów byli wyko­rzy­sty­wa­ni, a ich nie­wol­ni­cza pra­ca budo­wa­ła potę­gę i dobro­byt bia­łych Holendrów. Do dziś odczu­wa­ją oni ból swo­ich przod­ków i pró­bu­ją uwol­nić się od dzie­dzic­twa 250 lat nie­wol­nic­twa. Bohaterowie i boha­ter­ki repor­ta­żu „Dziedzictwo kolo­nial­ne Holandii” pod­kre­śla­ją róż­ni­ce wyni­ka­ją­ce z przy­na­leż­no­ści raso­wej, któ­re nadal funk­cjo­nu­ją w spo­łe­czeń­stwie. Opowiadają o swo­ich oso­bi­stych doświad­cze­niach i prze­ży­ciach zwią­za­nych dys­kry­mi­na­cją oraz o  zma­ga­niach, z jaki­mi mie­rzą się każ­de­go dnia. Polscy widzo­wie mogą obej­rzeć film z lek­to­rem pod lin­kiem: https://www.arte.tv/pl/videos/107194–053‑A/re-dziedzictwo-kolonialne-holandii/ do 17 grud­nia 2023 roku.

„USA: Dyskryminacja na porodówce”

Kolejnym doku­men­tem ARTE.tv obra­zu­ją­cym nie­rów­ność raso­wą jest pro­duk­cja „USA: Dyskryminacja na poro­dów­ce”. Film przed­sta­wia dra­ma­tycz­ne przy­pad­ki nie­rów­ne­go trak­to­wa­nia i gor­szej opie­ki medycz­nej pod­czas poro­du, któ­re doty­ka­ją głów­nie Amerykanki z mniej­szo­ści etnicz­nych i ubo­gich grup spo­łecz­nych. Tego typu dys­kry­mi­na­cja jest powszech­nie spo­ty­ka­nym zja­wi­skiem w Stanach Zjednoczonych. Przedstawiona w doku­men­cie histo­ria Amber, któ­ra zmar­ła pod­czas poro­du z powo­du zanie­dba­nia leka­rzy, sta­no­wi sym­bol dys­kry­mi­na­cji w sys­te­mie ochro­ny zdro­wia. Reportaż poka­zu­je rów­no­le­głą rze­czy­wi­stość, w jakiej żyją cię­żar­ne kobie­ty nie będą­ce bia­ło­skó­ry­mi oby­wa­tel­ka­mi USA oraz koniecz­ność sprze­ci­wu i wal­ki o rów­ne pra­wa na szcze­blu sta­no­wym. Więcej w doku­men­cie ARTE.tv „USA: Dyskryminacja na poro­dów­ce”, znaj­du­ją­cym się pod lin­kiem: https://www.arte.tv/pl/videos/100103–000‑A/arte-reportage/.

„Nina Simone i segre­ga­cja w USA”

 Temat rasi­zmu podej­mu­je rów­nież film „Nina Simone i segre­ga­cja w USA”. Ukazuje on histo­rię życia iko­ny muzy­ki jazz i soul – Niny Simone oraz opo­wia­da o jej zaan­ga­żo­wa­niu w dzia­ła­nia na rzecz wal­ki z segre­ga­cją raso­wą na połu­dniu Stanów Zjednoczonych. Twórczość artyst­ki sta­no­wi głos czar­no­skó­rych bra­ci i sióstr zma­ga­ją­cych się z rasi­zmem i dys­kry­mi­na­cją, głos wal­czą­cych o pra­wa oby­wa­tel­skie w latach 50. i 60. XX wie­ku. Nina Simone sama była ofia­rą segre­ga­cji raso­wej, dla­te­go posta­no­wi­ła przy­czy­nić się  do popra­wy w kwe­stii rów­no­ści – współ­pra­co­wa­ła z licz­ny­mi orga­ni­za­cja­mi wal­czą­cy­mi o pra­wo gło­su dla czar­no­skó­rych oby­wa­te­li i oby­wa­te­lek USA. Dokument poka­zu­je, w jaki spo­sób artyst­ka sta­ła się sym­bo­lem siły i wyzwo­le­nia Afroamerykanów, a jej muzy­ka – narzę­dziem w wal­ce o zmia­ny spo­łecz­ne i rów­ność raso­wą. Film moż­na obej­rzeć do 2 lute­go 2025 roku pod lin­kiem: https://www.arte.tv/pl/videos/113311–001‑A/zaproszenie-do-podrozy/.