Biuro prasowe

luty 11, 2024

by Joanna Adamiak

Dostałeś spadek? Sprawdź, kiedy musisz zapłacić podatek.

Gdy otrzy­ma­my spa­dek lub daro­wi­znę, zawsze powin­ni­śmy spraw­dzić, czy koniecz­ne jest zapła­ce­nie podat­ku od daro­wa­nej kwo­ty. Przepisy w tej kwe­stii są regu­lo­wa­ne przez usta­wę z dnia 28 lipca
1983 r., któ­ra wyja­śnia, kto musi zapła­cić poda­tek, a kto jest od nie­go zwolniony. 

Kluczową kwe­stią dla okre­śle­nia zasad opo­dat­ko­wa­nia jest podział na gru­py podat­ko­we, uza­leż­nio­ny od stop­nia pokre­wień­stwa i powi­no­wac­twa osób, któ­re dzie­dzi­czą mają­tek - wyja­śnia dr n. praw­nych Małgorzata Rejmer z Kancelarii Finansowej LEX.

I gru­pa podat­ko­wa obej­mu­je tzw. „bli­skich”, czy­li mał­żon­ków, wstęp­nych (rodzi­ców, dziad­ków, pra­dziad­ków), zstęp­nych (dzie­ci, wnu­ków, pra­wnu­ków), pasier­bów, ojczy­ma, maco­chę, rodzeń­stwo, teściów, zię­cia i syno­wą. II gru­pa podat­ko­wa to: zstęp­ni rodzeń­stwa (np. dzie­ci sio­stry, wnu­ki bra­ta), rodzeń­stwo rodzi­ców (np. ciot­ki, wujo­wie), zstęp­ni i mał­żon­ko­wie pasier­bów, mał­żon­ko­wie rodzeń­stwa, rodzeń­stwo mał­żon­ków, mał­żon­ko­wie rodzeń­stwa mał­żon­ków, mał­żon­ko­wie innych zstęp­nych (np. mąż wnucz­ki). Z kolei do III gru­py podat­ko­wej nale­żą pozo­sta­li nabywcy.

 Warto zapo­znać się z moż­li­wo­ścia­mi sko­rzy­sta­nia z ulg podat­ko­wych, a nawet cał­ko­wi­te­go zwol­nie­nia z obo­wiąz­ku pła­ce­nia podat­ku w sytu­acji dzie­dzi­cze­nia – radzi eks­pert­ka z Kancelarii Finansowej LEX. Przede wszyst­kim dla każ­dej gru­py podat­ko­wej usta­wo­daw­ca prze­wi­dział war­tość otrzymanych
czy odzie­dzi­czo­nych rze­czy lub praw, do któ­rych nie powsta­je obo­wią­zek podatkowy. 

Aktualnie wyso­kość spad­ku bez koniecz­no­ści opo­dat­ko­wa­nia dla I gru­py wyno­si 36.120 zł,
dla II gru­py podat­ko­wej – 27.090 zł, a dla III gru­py – 5.733 zł, przy czym poda­ne war­to­ści doty­czą łącz­nej sumy daro­wizn otrzy­ma­nych w cią­gu pię­ciu lat poprze­dza­ją­cych naby­cie spad­ku. Jeśli war­tość spad­ku jest wyż­sza, oso­by fizycz­ne muszą uiścić poda­tek i odby­wa się to w momen­cie potwier­dze­nia naby­cia spad­ku przez sąd lub nota­riu­sza, lub poprzez zgło­sze­nie naby­cia spad­ku do orga­nu podatkowego.

 Nawet jeśli uzy­ska­ny spa­dek pod­le­ga opo­dat­ko­wa­niu, spad­ko­bier­com przy­słu­gu­ją ulgi, z któ­rych moż­na sko­rzy­stać poprzez wypeł­nie­nie zgło­sze­nia (SD-Z2) doty­czą­ce­go naby­te­go mająt­ku w dro­dze spad­ku – wyja­śnia dr n. praw­nych Małgorzata Rejmer. Zgłoszenie nale­ży zło­żyć w cią­gu 6 miesięcy
od dnia upra­wo­moc­nie­nia się posta­no­wie­nia sądu stwier­dza­ją­ce­go naby­cie spad­ku lub
od zare­je­stro­wa­nia aktu poświad­cze­nia dzie­dzi­cze­nia przez nota­riu­sza. W przy­pad­ku nie­ter­mi­no­we­go zgło­sze­nia, podat­ni­ko­wi gro­zi koniecz­ność uisz­cze­nia podat­ku.

Możliwe jest tak­że cał­ko­wi­te zwol­nie­nie z obo­wiąz­ku zapła­ty podat­ku od spad­ków i ta sytu­acja doty­czy podat­ni­ków nale­żą­cych do tzw. zero­wej gru­py podat­ko­wej, wyod­ręb­nio­nej w ramach gru­py I, do któ­rej nale­żą: mał­żo­nek, zstęp­ni, wstęp­ni, rodzeń­stwo, ojczym i maco­cha, przy czym nale­ży pamię­tać, że nie doty­czy to przy­pad­ków, gdy zgon spad­ko­daw­cy nastą­pił przed dniem 1 stycznia
2007 r.

 Wysokość podat­ku od spad­ków zale­ży od tego, do któ­rej gru­py podat­ko­wej nale­ży­my i jest regu­lo­wa­ne poprzez roz­po­rzą­dze­nie Ministra Finansów z 28 czerw­ca 2023 r. w nastę­pu­ją­cy sposób:

• dla nabyw­ców z I gru­py podat­ko­wej, poda­tek jest usta­la­ny na pozio­mie 3 proc. do wyso­ko­ści 11 833 zł. Jeśli war­tość otrzy­ma­ne­go spad­ku lub daro­wi­zny miesz­czą się w prze­dzia­le mię­dzy 11 833 zł a 23 665 zł, nali­cza się poda­tek w wyso­ko­ści 355 zł oraz 5 proc. nad­wyż­ki ponad
  11 833 zł. Natomiast, jeże­li war­tość daro­wi­zny lub spad­ku prze­kra­cza 23 665 zł, poda­tek wyno­si 946,6 zł, powięk­szo­ny o 7 proc. nad­wyż­ki ponad 23 665 zł.

• dla nabyw­ców z II gru­py podat­ko­wej, staw­ka podat­ku wyno­si 7 proc. do wyso­ko­ści 11 833 zł. W przy­pad­ku, gdy kwo­ta otrzy­ma­ne­go spad­ku lub daro­wi­zny wyno­si od 11 833 zł do 23 665 zł, nali­cza się poda­tek w wyso­ko­ści 828,4 zł oraz 9 proc. nad­wyż­ki ponad 11 833 zł. Jeśli nato­miast war­tość daro­wi­zny lub spad­ku prze­kro­czy 23 665 zł, poda­tek wyno­si 1893,3 zł, zwiększony
  o 12 proc. nad­wyż­ki ponad 23 665 zł.

• dla nabyw­ców z III gru­py podat­ko­wej, staw­ka podat­ku wyno­si 12 proc. do kwo­ty 11 833 zł. Gdy war­tość otrzy­ma­ne­go spad­ku lub daro­wi­zny, bądź ich rów­no­war­tość, mie­ści się
  w prze­dzia­le od 11 833 zł do 23 665 zł, nali­cza się poda­tek w wyso­ko­ści 1420 zł oraz 16 proc. nad­wyż­ki ponad 11 833 zł. W sytu­acji, gdy war­tość daro­wi­zny lub spad­ku prze­kra­cza 23 665 zł, poda­tek wyno­si 3313,2 zł, zwięk­szo­ny o 20 proc. nad­wyż­ki ponad 23 665 zł.

Aby unik­nąć ewen­tu­al­nych błę­dów w obli­cze­niu podat­ku zwią­za­ne­go z otrzy­ma­nym spad­kiem, zale­ca się kon­sul­ta­cję ze spe­cja­li­sta­mi – uwa­ża eks­pert­ka. Doradcy finan­so­wi pomo­gą okre­ślić gru­py podat­ko­we, kwo­ty wol­ne od podat­ku, a tak­że poin­stru­ują, jak pra­wi­dło­wo i ter­mi­no­wo zgło­sić spa­dek do wła­ści­we­go organu.

Kancelaria Finansowa Lex – kan­ce­la­ria prawno-konsultingowa zaj­mu­ją­ca się doradz­twem biz­ne­so­wym, finansowym
i praw­nym, spe­cja­li­zu­ją­ca się m.in.: w suk­ce­sji biz­ne­su oraz bie­żą­cej obsłu­dze firm rodzin­nych. https://kf-lex.pl

Małgorzata Rejmer, Prezes Zarządu i nestor w Kancelarii Finansowej LEX Sp. z o.o. Doktor nauk praw­nych – Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

Absolwentka rów­nież stu­diów eko­no­micz­nych, stu­diów psy­cho­lo­gii przy­wódz­twa w ramach Akademii Psychologii Przywództwa (Szkoła Biznesu Politechniki Warszawskiej) a tak­że stu­diów polo­ni­stycz­nych na Uniwersytecie Warszawskim. Ekspert w dzie­dzi­nie suk­ce­sji biz­ne­su – tema­ty­ką suk­ce­sji zaj­mu­je się od ponad 20 lat. Wdrożyła ponad 200 pro­jek­tów sukcesyjnych.