Biuro prasowe

luty 06, 2024

by Joanna Adamiak

ŚWIAT NFT – NOWA UTOPIA CZY CHAOS NA RYNKU SZTUKI? NOWA SERIA NA ARTE.TV

Spekulacja czy nowa awan­gar­da? Cyfrowa rewo­lu­cja dotknę­ła rynek sztu­ki w 2021 roku wraz z poja­wia­niem się NFT. To nie­ma­te­rial­ne toke­ny, któ­re w zamie­rze­niu mia­ły cał­ko­wi­cie odmie­nić świat sztu­ki, umoż­li­wia­jąc arty­stom i kolek­cjo­ne­rom nowe spo­so­by two­rze­nia, zaku­pu i sprze­da­ży dzieł. Mniej pośred­ni­ków, wię­cej pie­nię­dzy dla arty­stów, niż­szy próg wej­ścia na trud­ny rynek sztu­ki. NFT to nie tyl­ko tech­no­lo­gia. W począt­ko­wym zamy­śle sta­no­wi­ło ide­olo­gię, któ­ra ozna­cza­ła zmia­nę para­dyg­ma­tu: arty­sta na nowo miał zaj­mo­wać klu­czo­wą pozy­cję. Ta rewo­lu­cja wywo­ła­ła spo­ry cha­os w świe­cie arte­fak­tów. Bezpłatna plat­for­ma stre­amin­go­wa ARTE.tv przy­go­to­wa­ła nową serię doku­men­tal­ną, któ­ra ana­li­zu­je roz­wój tego zja­wi­ska oraz uka­zu­je jego dobre i złe strony.

NFT (nie­wy­mie­nial­ny token, z angiel­skie­go non-fungible token) mia­ło otwie­rać nowe hory­zon­ty w zakre­sie doświad­cza­nia i kolek­cjo­no­wa­nia sztu­ki. Od stro­ny tech­no­lo­gicz­nej NFT dzia­ła dzię­ki sie­ci block­cha­in, zapew­nia­ją­cej nie­zmien­ność i wyjąt­ko­wo sku­tecz­ne zabez­pie­cze­nie przed fał­szer­stwem, a więc daje gwa­ran­cję auten­tycz­no­ści dzie­ła, co sta­no­wi­ło duży atut dla kolek­cjo­ne­rów. Za pomo­cą NFT moż­na kupić wszyst­kie ist­nie­ją­ce for­my sztu­ki cyfro­wej: zdję­cia, wideo, pixel art, utwo­ry muzycz­ne, tek­sto­we, memy czy sztu­kę gene­ro­wa­ną przez sztucz­ną inte­li­gen­cję, a nawet doko­nać tak sur­re­ali­stycz­ne­go zaku­pu, jak miłość jed­nej z arty­stek, któ­ra zde­cy­do­wa­ła się wysta­wić swo­je uczu­cie na sprzedaż.

Nowy spo­sób na han­del dzie­ła­mi sztu­ki w wir­tu­al­nej prze­strze­ni miał zre­wo­lu­cjo­ni­zo­wać rynek, uwol­nić go ze skost­nia­łych ram i zapew­nić nowy kie­ru­nek. Trzyodcinkowa seria doku­men­tal­na ARTE.tv pt. „NFT: cha­os na ryn­ku sztu­ki” w reży­se­rii Brice Lambert bada ten feno­men. Michael Winkelmann, two­rzą­cy pod pseu­do­ni­mem Beeple, to ame­ry­kań­ski arty­sta cyfro­wy, gra­fik i ani­ma­tor, zna­ny przede wszyst­kim z naj­wyż­szej w dzie­jach histo­rii sprze­da­ży NFT. Podczas aukcji słyn­ne­go domu Christie’s w Nowym Yorku jego kolaż stwo­rzo­ny z 5000 prac, pierw­sze dzie­ło sztu­ki NFT wysta­wio­ne na tra­dy­cyj­nej aukcji, został kupio­ny za ponad 69 milio­nów dola­rów. Dzięki cyfro­wej rewo­lu­cji NFT Beeple stał się trze­cim naj­droż­szym żyją­cym arty­stą na świe­cie, obok Jeffa Koonsa i Davida Hockneya. 

Czy jeste­śmy świad­ka­mi powsta­wa­nia nowej uto­pii? Zakup dzie­ła nie zna­czy, że zni­ka ono z Internetu. Może być wie­lo­krot­nie mul­ti­pli­ko­wa­ne, jed­nak posia­da­nie NFT jest poświad­cze­niem ory­gi­na­łu, a ory­gi­nał jest tyl­ko jeden. Po pokaź­nej i rekor­do­wej sprze­da­ży dzie­ła Beepla, na ryn­ku zapa­no­wał cha­os. Szał i rosną­ce zain­te­re­so­wa­nie NFT dopro­wa­dzi­ły do zwie­lo­krot­nie­nia się licz­by toke­nów i spe­ku­la­cji na ryn­ku. Technologia ta zosta­ła zagra­bio­na do róż­ne­go rodza­ju nad­użyć i wyłu­dzeń. W 2021 roku oszu­sto­wi uda­ją­ce­mu Banksy’ego uda­ło się sprze­dać NFT, rze­ko­mo wyko­na­ne przez arty­stę, za 336 tys. dola­rów. Bankructwo kil­ku firm kryp­to­wa­lu­to­wych wio­sną 2022 roku spo­wo­do­wa­ło znacz­ny spa­dek cen nie­wy­mie­nial­nych toke­nów. W cią­gu kil­ku mie­się­cy miliar­dy dola­rów roz­pły­nę­ły się w powie­trzu, a kil­ka dużych firm z tego sek­to­ra musia­ło ogło­sić upa­dłość. Cena NFT rów­nież spa­dła. Autorka repor­ta­żu zasta­na­wia się, czy rynek NFT ma w ogó­le sens. Rozmawia z wie­lo­ma arty­sta­mi, kolek­cjo­ne­ra­mi i ludź­mi zawo­do­wo zaj­mu­ją­cy­mi się NFT, szu­ka­jąc odpo­wie­dzi na pyta­nie, czy NFT to nowa uto­pia, a może jed­nak chwi­lo­wa moda. Dokument uka­zu­ją­cy atu­ty i ciem­ną stro­nę toke­nów moż­na zna­leźć pod lin­kiem: NFT: CHAOS NA RYNKU SZTUKI | ARTE po pol­sku.

Załamanie finan­so­we na ryn­ku może spo­wo­do­wać, że zain­te­re­so­wa­ni tą tech­no­lo­gią będą pod­cho­dzić do NFT z więk­szą świa­do­mo­ścią i odpo­wie­dzial­no­ścią. Dobrze wyko­rzy­sta­ne NFT mogło­by w koń­cu zapo­bie­gać pirac­twu i cią­głym naru­sza­niu praw autor­skich w sie­ci i chro­nić przede wszyst­kim arty­stów. Jednak tu klu­czo­wym jest praw­ne ure­gu­lo­wa­nie toke­nów NFT, wpro­wa­dze­nie w ich zakre­sie więk­szej ochro­ny czy zabez­pie­cze­nie pobie­ra­nia zdjęć bez wcze­śniej­szej płatności.

O ARTE.tv

ARTE.tv to bez­płat­ny kul­tu­ral­ny kanał VOD współ­fi­nan­so­wa­ny ze środ­ków unij­nych, któ­ry powstał z ini­cja­ty­wy publicz­ne­go, nie­ko­mer­cyj­ne­go, francusko-niemieckiego kana­łu kul­tu­ral­ne­go ARTE, ist­nie­ją­ce­go na ryn­ku już od 30 lat. ARTE.tv ma na celu dotar­cie do jak naj­szer­sze­go gro­na Europejczyków poprzez udo­stęp­nia­nie wyso­kiej jako­ści pro­gra­mów w języ­kach ojczy­stych odbior­ców. Programy ARTE są dostęp­ne w Internecie bez­płat­nie w kil­ku wer­sjach języ­ko­wych: fran­cu­skiej, nie­miec­kiej, angiel­skiej, hisz­pań­skiej, pol­skiej i włoskiej.

Bezpłatna ofer­ta cyfro­wa ARTE.tv obej­mu­je naj­cie­kaw­sze pro­gra­my z ramów­ki ARTE – nowo­cze­sne fil­my doku­men­tal­ne, repor­ta­że śled­cze, maga­zy­ny poświę­co­ne aktu­al­nym zagad­nie­niom spo­łecz­nym, poli­ty­ce, histo­rii, podró­żom, tech­no­lo­gii, kul­tu­rze i popkul­tu­rze i sztuce.

Oferta obfi­tu­je tak­że w rela­cje z róż­no­rod­nych wystę­pów sce­nicz­nych: spek­ta­kli ope­ro­wych, bale­to­wych, teatral­nych oraz kon­cer­tów peł­ne­go prze­kro­ju gatun­ków muzycz­nych. Programy ARTE.tv moż­na oglą­dać bez­płat­nie na www.arte.tv/pl, na urzą­dze­niach mobil­nych, a tak­że na smart TV i na kana­le na YouTubie https://www.youtube.com/c/ARTEtvDokumenty.

Więcej infor­ma­cji i nowo­ści: http://facebook.com/ARTEpopolsku, https://twitter.com/ARTEpl

Aby otrzy­my­wać coty­go­dnio­wy new­slet­ter z nowo­ścia­mi ARTE.tv moż­na zapi­sać się na stro­nie https://www.arte.tv/pl/articles/newsletter.