październik 2023

Mandat za trampki z Doha? Co należy wiedzieć o opłatach celnych podczas przekraczania granicy

12 październik, 2023

Jak ostat­nio dono­si­ły media, Klaudia Halejcio i jej narze­czo­ny Oskar zosta­li zatrzy­ma­ni w stre­fie cel­nej na Lotnisku Chopina. Chodziło o zawar­tość ich wali­zek i oskar­że­nie o nie­le­gal­ny prze­myt towa­ru. O komen­tarz w tej spra­wie popro­si­li­śmy mec. Katarzyny Bórawskiej z Kancelarii B‑Legal.

Jakie kon­kret­ne prze­pi­sy praw­ne doty­czą­ce stre­fy cel­nej na Lotnisku Chopina były istot­ne w przy­pad­ku zatrzy­ma­nia Klaudii Halejcio i jej narze­czo­ne­go Oskara?

Klaudia Halejcio i Oskar Wojciechowski zosta­li zatrzy­ma­ni przez Straż Graniczną na lot­ni­sku Chopina
w Warszawie w związ­ku z „nie­le­gal­nym prze­my­tem towa­ru”. Para otrzy­ma­ła man­dat i cło do zapła­ty z uwa­gi na fakt zaku­pu tram­pek z Doha. W zakre­sie naru­sze­nia prze­pi­sów doty­czą­cych ceł nale­ży zapo­znać się z kodek­sem kar­nym skar­bo­wym, a dokład­nie z art. 47, któ­ry sta­no­wi o karze dla oso­by, któ­ra, uchy­la­jąc się od powin­no­ści cel­nej, wpro­wa­dza z zagra­ni­cy na obszar pol­ski cel­ny lub wypro­wa­dza z tego obsza­ru za gra­ni­cę towar bez uisz­cze­nia cła.

Czy ist­nie­ją szczególne prze­pi­sy regu­lu­ją­ce opła­ty cel­ne za przewóz okre­ślo­nych przed­miotów, takich jak tramp­ki, które były przy­czy­ną zatrzy­ma­nia pary?

Opłaty cel­ne za prze­wóz okre­ślo­nych przed­mio­tów róż­nią się w zależ­no­ści od kra­ju, do którego
są prze­wo­żo­ne, rodza­ju towa­rów oraz obo­wią­zu­ją­cych prze­pi­sów cel­nych. W celu uzy­ska­nia dokład­nych infor­ma­cji na temat opłat cel­nych, naj­le­piej skon­sul­to­wać się z orga­nem cel­nym kra­ju docelowego,
z prze­pi­sa­mi dane­go kra­ju, do któ­re­go zmie­rza­my, bowiem regu­la­cje te są różne.

W jaki sposób pro­ce­du­ry zwią­za­ne ze stre­fą celo­wą wpły­wa­ją na prze­jazd podróż­nych przez lot­ni­sko, a zwłasz­cza na kon­tro­lę prze­wo­żo­nych przed­miotów?

Strefa cel­na to obszar, gdzie obo­wią­zu­ją spe­cjal­ne regu­la­cje cel­ne i podat­ko­we, odbiegające
od stan­dar­do­wych prze­pi­sów obo­wią­zu­ją­cych na tery­to­rium kra­ju. W wie­lu przy­pad­kach stre­fy cel­ne two­rzo­ne są w celu stwo­rze­nia bar­dziej sprzy­ja­ją­ce­go śro­do­wi­ska dla biz­ne­su, han­dlu i inwestycji.

Czy zatrzy­ma­nie pary i nało­że­nie man­da­tu sta­no­wi­ły pro­ce­du­ry ruty­no­we, czy też mogły wyni­kać z jakichś szczególnych oko­licz­no­ści w tym kon­kret­nym przypadku?

W więk­szo­ści kra­jów każ­dy pasa­żer pod­le­ga kon­tro­li cel­nej przy prze­kra­cza­niu gra­nic. Kontrole cel­ne mają na celu moni­to­ro­wa­nie prze­wo­żo­nych towa­rów, egze­kwo­wa­nie prze­pi­sów cel­nych, podat­ko­wych i innych regulacji.

Organy cel­ne spraw­dza­ją, czy podróż­ny nie prze­wo­zi towa­rów, któ­re pod­le­ga­ją ogra­ni­cze­niom, zaka­zom lub obo­wiąz­ko­wi uisz­cze­nia opłat cel­nych. W nie­któ­rych kra­jach kon­tro­le te wyko­ny­wa­ne są wyryw­ko­wo i nie obej­mu­ją wszyst­kich pasażerów.

Próżno szu­kać rów­nież wytycz­nych, któ­ry­mi kie­ru­ją się Strażnicy Graniczni, wybie­ra­jąc oso­by, któ­re przej­dą taką kon­tro­lę – choć oczy­wi­ście, pierw­sze co przy­cho­dzi na myśl, to pasa­że­ro­wie, któ­rzy na pierw­szy rzut oka wyglą­da­ją „podej­rza­nie”. Po wykry­ciu nie­pra­wi­dło­wo­ści funk­cjo­na­riu­sze mają peł­ne pra­wo do nało­że­nia man­da­tu i pod­ję­cia sto­sow­nych środ­ków zmie­rza­ją­cych do zacho­wa­nia porząd­ku prawnego.

Jakie są ewen­tu­al­ne kon­se­kwen­cje praw­ne dla Klaudii Halejcio i jej towa­rzy­sza w związ­ku z otrzy­ma­nym man­da­tem i spra­wą, która tra­fiła do sądu?

Osoba, któ­ra nie uiści­ła cła, może być obcią­żo­na karą finan­so­wą. Wysokość kary może zale­żeć od war­to­ści towa­rów, rodza­ju naru­sze­nia, a tak­że od poli­ty­ki cel­nej dane­go kra­ju. W przy­pad­ku Klaudii Halejcio i Oskara Wojciechowskiego zosta­li oni uka­ra­ni karą grzyw­ny w for­mie man­da­tu kar­ne­go. Tylko gdy doj­dzie do odmo­wy przy­ję­cia man­da­tu kar­ne­go, wów­czas spra­wa zosta­je skie­ro­wa­na na dro­gę postę­po­wa­nia sądo­we­go do wła­ści­we­go sądu rejo­no­we­go. Jeśli więc man­dat został przez oso­by naru­sza­ją­ce pra­wo przy­ję­ty, wów­czas spra­wa koń­czy swój bieg i nie zosta­nie skie­ro­wa­na do sądu.

Czy w sytu­acji zatrzy­ma­nia na stre­fie cel­nej ist­nie­je pra­wo do odwo­ła­nia się od decy­zji lub mandatu?

Tak, ist­nie­je moż­li­wość, aby odmó­wić przy­ję­cia man­da­tu. Wówczas, jak zosta­ło to już wyżej opi­sa­ne, spra­wa zosta­je skie­ro­wa­na do sądu powszech­ne­go, któ­ry roz­strzy­gnie czy odmo­wa przy­ję­cia man­da­tu była uza­sad­nio­na, czy też nie. Osoba, któ­ra odma­wia przy­ję­cia man­da­tu ma zale­d­wie chwi­lę na pod­ję­cie takiej decy­zji, bowiem może uczy­nić to tyl­ko wte­dy, gdy funk­cjo­na­riusz zada­je pyta­nie „czy przyj­mu­je­my mandat”.

 

Jakie są róż­ni­ce w trak­to­wa­niu prze­wo­żo­nych przed­miotów o cha­rak­te­rze oso­bi­stym a tymi, które mogą pod­le­gać opła­tom celno-skarbowym?

Większość podróż­nych uwa­ża, że opła­ty za cło doty­czą zazwy­czaj uży­wek bądź elektroniki,
lecz w rze­czy­wi­sto­ści ocle­niu pod­le­ga wie­le innych przed­mio­tów m. in. odzież, pamiąt­ki czy pre­zen­ty. Ocleniu nie pod­le­ga­ją towa­ry, któ­re są potrzeb­ne podró­żu­ją­ce­mu, a więc jego bagaż oso­bi­sty. Aby unik­nąć kło­po­tów na gra­ni­cy, nale­ży pamię­tać, że, jeśli zaku­pi­my rze­czy w kra­ju poza UE o łącz­nej war­to­ści prze­kra­cza­ją­cej limi­ty cła, nale­ży to nie­zwłocz­nie zgło­sić to w trak­cie odpra­wy, aby unik­nąć póź­niej­szych nieporozumień.

Czy cele­bryt­ka i jej narze­czo­ny mie­li świa­do­mość wystę­po­wa­nia prze­pisów, zwią­za­nych z prze­wo­zem tram­pek z Doha, które dopro­wa­dzi­ły do zatrzymania?

Ciężko wypo­wie­dzieć się na temat świa­do­mo­ści podróż­nych w zakre­sie prze­pi­sów zwią­za­nych z prze­wo­zem jakich­kol­wiek rze­czy z innych państw – naj­le­piej w tym zakre­sie popro­sić o komen­tarz cele­bryt­kę i jej narze­czo­ne­go. Przepisy doty­czą­ce prze­wo­zów róż­nych rze­czy z zagra­ni­cy nie są jed­nak­że infor­ma­cją tajem­ną i wyda­je mi się, iż każ­dy podró­żu­ją­cy w mniej­szym lub więk­szym stop­niu ma świa­do­mość, co to jest cło.

W jaki sposób pra­wo regu­lu­je spra­wy zwią­za­ne z prze­my­tem czy ewen­tu­al­nym nie­świa­do­mym naru­sze­niem prze­pisów cel­nych?

Naruszenie prze­pi­sów cel­nych może być wyni­kiem bra­ku świa­do­mo­ści lub nie­do­sta­tecz­nej wie­dzy podróż­ne­go na temat obo­wią­zu­ją­cych prze­pi­sów. Wiele kra­jów wpro­wa­dza na swo­ich gra­ni­cach prze­pi­sy cel­ne, mają­ce na celu kon­tro­lę i regu­la­cję prze­wo­zu róż­nych towarów.

Jeśli podróż­ny przy­pad­ko­wo naru­szy prze­pi­sy cel­ne, czę­sto może liczyć na pew­ne umo­rze­nia lub inne for­my łago­dze­nia kon­se­kwen­cji, zwłasz­cza jeśli cho­dzi o przy­pad­ki nie­umyśl­ne i brak inten­cji unik­nię­cia opłat cel­nych. Najlepiej oczy­wi­ście zapo­znać się przed przy­lo­tem do dane­go kra­ju z prze­pi­sa­mi cel­ny­mi dane­go kraju.

Czy zda­rze­nia tego typu są czę­ste, czy raczej rzad­kie i czy ist­nie­ją środ­ki pre­wen­cyj­ne, aby unik­nąć takich sytu­acji na stre­fie cel­nej lotniska?

W tego typu sytu­acjach swo­je sta­no­wi­sko na lot­ni­skach wyra­ża­ją jedy­nie straż­ni­cy gra­nicz­ni, któ­rzy sto­ją na stra­ży porząd­ku prawa.

Adwokat Katarzyna Bóraw­ska ukoń­czy­ła stu­dia praw­ni­cze na Wydziale Prawa i Administracji UMK w Toruniu, gdzie mię­dzy inny­mi repre­zen­to­wa­ła swój uni­wer­sy­tet w mię­dzy­na­ro­do­wym kon­kur­sie praw­ni­czym Philip C. Jessup International Law Moot Court Competition. Następnie odby­ła staż w Ambasadzie RP w Waszyngtonie. Po ukoń­cze­niu stu­diów w związ­ku z zain­te­re­so­wa­nia­mi doty­czą­cy­mi poli­ty­ki zagra­nicz­nej odby­ła staż w Parlamencie Europejskim w Brukseli gdzie uczest­ni­czy­ła w pra­cach m.in. Komisji Spraw Zagranicznych (AFET) oraz Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony (SEDE). Aplikację adwo­kac­ką ukoń­czy­ła w Okręgowej Radzie Adwokackiej w Toruniu, któ­rą zakoń­czy­ła pozy­tyw­nym zło­że­niem egza­mi­nu adwo­kac­kie­go, z naj­lep­szym wyni­kiem na roku i wpi­sem na listę adwo­ka­tów, pro­wa­dzo­ną przez Okręgową Radę Adwokacką w Toruniu. Obecnie adwo­kat Katarzyna Bórawska zaj­mu­je się przede wszyst­kim pra­wem rodzin­nym, kar­nym i gospo­dar­czym. Posiada szcze­gól­ne doświad­cze­nie w zakre­sie pro­ce­du­ry cywilnej
i stra­te­gii sądo­wej. Obecnie pro­wa­dzi kom­plek­so­wą obsłu­gę zagra­nicz­nych pod­mio­tów kor­po­ra­cyj­nych, repre­zen­tu­je też wie­lu obco­kra­jow­ców w postę­po­wa­niach sądo­wych na tere­nie nasze­go kra­ju. Biegle mówi w języ­ku angiel­skim oraz w stop­niu pod­sta­wo­wym komu­ni­ku­je się po fla­mandz­ku.Kontakt dla mediów: Karina Grygielska: k.grygielska@agencjafaceit.pl / +48 510 139 575

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wolność słowa a zniesławienie

W świe­tle zbli­ża­ją­cych się wybo­rów, a tak­że w związ­ku z ostat­nią afe­rą w świe­cie pol­skich youtu­be­rów, ostat­nie dni to czas pełen emo­cji, wymia­ny poglą­dów, gorą­cych debat, spo­rów w prze­strze­ni publicz­nej. W takim momen­cie czę­sto prze­kra­cza­ne są gra­ni­ce dobre­go sma­ku a wol­ność sło­wa zamieniona
na znie­wa­gę… Kiedy jed­nak mamy do czy­nie­nia ze znie­sła­wie­niem, o któ­re moż­na spo­dzie­wać się oskarżenia? 

Polityka, show­biz­nes, inter­net – oto współ­cze­sne are­ny spo­rów, kłót­ni, walk na sło­wa. Gdy już wszyst­ko wymy­ka się spod kon­tro­li, moż­na się spo­dzie­wać, że któ­raś stro­na wyto­czy naj­cięż­sze dzia­ła i skie­ru­je do sądu akt oskar­że­nia o znie­sła­wie­nie. Ostatnio mno­żą się przy­kła­dy, któ­re zosta­ły już poda­ne do publicz­nej wia­do­mo­ści. Marcin Dubiel, jeden z youtu­be­rów w słyn­nej „Pandora Gate, zare­ago­wał oskarżeniem
o znie­sła­wie­nie na film Sylwestra Wardęgi o kon­tak­tach influ­en­ce­rów z nasto­lat­ka­mi – spra­wa jest już zgło­szo­na. Kolejny przy­kład to ska­za­nie na ogra­ni­cze­nie wol­no­ści sze­fa TVP Info Samuela Pereiry z powo­du znie­sła­wie­nia pro­ku­ra­tor Ewy Wrzostek, a tak­że oskar­że­nie akto­ra Piotra Zelta za obra­zę rzecz­nicz­ki Straży Granicznej w mediach społecznościowych.

To tyl­ko nie­któ­re przy­pad­ki z ostat­nich tygo­dni, pro­ce­sy o znie­sła­wie­nie są bar­dzo powszech­ne – zauwa­ża adwo­kat Katarzyna Bórawska z kan­ce­la­rii B‑Legal. Szczególnie w inter­ne­cie trze­ba ważyć sło­wa, powstrzy­my­wać emo­cje i zasta­no­wić się, czy to, co publicz­nie komen­tu­je­my, na pew­no nie nosi zna­mio­na prze­stęp­stwa art. 212 Kodeksu Karnego, któ­ry mówi o tym, że „kto poma­wia inną oso­bę, gru­pę osób, insty­tu­cję, oso­bę praw­ną lub jed­nost­kę orga­ni­za­cyj­ną nie­ma­ją­cą oso­bo­wo­ści praw­nej o takie postę­po­wa­nie lub wła­ści­wo­ści, któ­re mogą poni­żyć ją w opi­nii publicz­nej lub nara­zić na utra­tę zaufa­nia potrzebnego
dla dane­go sta­no­wi­ska, zawo­du lub rodza­ju dzia­łal­no­ści, pod­le­ga grzyw­nie albo karze ogra­ni­cze­nia wolności”
Musimy pamię­tać, że jest cien­ka gra­ni­ca mię­dzy wol­no­ścią sło­wa i pra­wem do kry­ty­ki, a zniewagą
i wyrzą­dze­niem medial­nej krzyw­dy. Warto więc nie­ustan­nie pod­no­sić świa­do­mość na ten temat, aby unik­nąć sytu­acji, w któ­rej wylą­du­je­my w sądzie.

Przede wszyst­kim war­to pamię­tać, że wol­ność sło­wa jest jed­nym z pod­sta­wo­wych praw czło­wie­ka, ale nie może być uży­wa­na jako pre­tekst do znie­sła­wie­nia lub obra­ża­nia innych osób. Dlatego waż­ne jest, aby wypo­wia­dać się w spo­sób odpo­wie­dzial­ny i sza­no­wać dobre imię, i repu­ta­cję innych ludzi. Jeśli jeste­śmy świad­ka­mi znie­sła­wie­nia lub jego ofia­rą, war­to sko­rzy­stać z dostęp­nych środ­ków praw­nych w celu obro­ny swo­je­go dobra imie­nia oraz prze­ciw­dzia­ła­nia tym nie­etycz­nym i destruk­cyj­nym działaniom.

Należy odróż­nić znie­sła­wie­nie od znie­wa­że­nia – w świe­tle pra­wa są to róż­ne prze­stęp­stwa, za któ­re gro­zi inny wymiar kary – wyja­śnia eks­pert­ka. Znieważenie to ubli­że­nie innej oso­bie w jej obec­no­ści lub pod jej nie­obec­ność, ale publicz­nie lub w zamia­rze, aby znie­wa­ga do niej dotar­ła. Zniesławienie nato­miast, to akt publicz­ne­go lub pry­wat­ne­go roz­po­wszech­nia­nia nie­praw­dzi­wych infor­ma­cji lub fał­szy­wych oskar­żeń w celu zaszko­dze­nia czy­jejś repu­ta­cji, dobre­mu imie­niu lub inte­re­som. Jest to dzia­ła­nie, któ­re jest uważane
za szko­dli­we i nie­etycz­ne, a tak­że czę­sto karal­ne, w zależ­no­ści od jurys­dyk­cji i kon­kret­nych okoliczności.

Wiele kra­jów, w tym rów­nież Polska, usta­no­wi­ło pra­wa mają­ce na celu ochro­nę przed znie­sła­wie­niem. Takie prze­pi­sy regu­lu­ją, jakie zacho­wa­nia są uwa­ża­ne za znie­sła­wie­nie, okre­śla­ją odpo­wie­dzial­ność praw­ną za tego rodza­ju dzia­ła­nia, oraz prze­wi­du­ją sank­cje, takie jak kary finan­so­we lub kary pozba­wie­nia wol­no­ści. Przestępstwo to jest ści­ga­ne z pry­wat­ne­go aktu oskar­że­nia, czy­li postę­po­wa­nie wsz­czy­na sam poszko­do­wa­ny. Jego obo­wiąz­kiem jest zgro­ma­dze­nie dowo­dów świad­czą­cych o winie sprawcy.

Zniesławienie może przy­bie­rać róż­ne for­my, w tym gło­sze­nie kłamstw o oso­bie, publi­ko­wa­nie sfał­szo­wa­nych doku­men­tów lub zdjęć, roz­po­wszech­nia­nie fał­szy­wych wia­do­mo­ści w mediach spo­łecz­no­ścio­wych lub tra­dy­cyj­nych, bądź też dzia­ła­nia o cha­rak­te­rze insy­nu­acji i plot­ko­wa­nia – wyja­śnia adwo­kat Katarzyna Bórawska. Niezależnie od for­my, znie­sła­wie­nie ma na celu zruj­no­wać życie oso­bie, któ­ra jest jego ofia­rą, zarów­no w aspek­cie emo­cjo­nal­nym, jak i spo­łecz­nym. Zniesławienie jest zatem nie tyl­ko pro­ble­mem indy­wi­du­al­nym, ale tak­że spo­łecz­nym. Może pod­wa­żać zaufa­nie w spo­łe­czeń­stwie, nisz­czyć reputacje
i powo­do­wać poważ­ne kon­se­kwen­cje dla zdro­wia psy­chicz­ne­go i emo­cjo­nal­ne­go osób, któ­re padły ofia­rą fał­szy­wych oskar­żeń lub nie­praw­dzi­wych informacji.

W Polsce znie­sła­wie­nie jest prze­stęp­stwem i pod­le­ga karze. Zgodnie z pol­skim pra­wem, za znie­sła­wie­nie gro­zi kara grzyw­ny, ogra­ni­cze­nia wol­no­ści lub pozba­wie­nia wol­no­ści do roku. Kary te mogą być zaostrzone
w przy­pad­ku znie­sła­wie­nia popeł­nio­ne­go publicz­nie, w mediach lub za pośred­nic­twem inter­ne­tu. Przy oce­nie kary są bra­ne pod uwa­gę oko­licz­no­ści spra­wy, sto­pień szko­dy wyrzą­dzo­nej poszko­do­wa­ne­mu oraz inne czynniki.

 Adwokat Katarzyna Bóraw­ska ukoń­czy­ła stu­dia praw­ni­cze na Wydziale Prawa i Administracji UMK w Toruniu, gdzie mię­dzy inny­mi repre­zen­to­wa­ła swój uni­wer­sy­tet w mię­dzy­na­ro­do­wym kon­kur­sie praw­ni­czym Philip C. Jessup International Law Moot Court Competition. Następnie odby­ła staż w Ambasadzie RP w Waszyngtonie. Po ukoń­cze­niu stu­diów w związ­ku z zain­te­re­so­wa­nia­mi doty­czą­cy­mi poli­ty­ki zagra­nicz­nej odby­ła staż w Parlamencie Europejskim w Brukseli gdzie uczest­ni­czy­ła w pra­cach m.in. Komisji Spraw Zagranicznych (AFET) oraz Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony (SEDE). Aplikację adwo­kac­ką ukoń­czy­ła w Okręgowej Radzie Adwokackiej w Toruniu, któ­rą zakoń­czy­ła pozy­tyw­nym zło­że­niem egza­mi­nu adwo­kac­kie­go, z naj­lep­szym wyni­kiem na roku i wpi­sem na listę adwo­ka­tów, pro­wa­dzo­ną przez Okręgową Radę Adwokacką w Toruniu. Obecnie adwo­kat Katarzyna Bórawska zaj­mu­je się przede wszyst­kim pra­wem rodzin­nym, kar­nym i gospo­dar­czym. Posiada szcze­gól­ne doświad­cze­nie w zakre­sie pro­ce­du­ry cywilnej
i stra­te­gii sądo­wej. Obecnie pro­wa­dzi kom­plek­so­wą obsłu­gę zagra­nicz­nych pod­mio­tów kor­po­ra­cyj­nych, repre­zen­tu­je też wie­lu obco­kra­jow­ców w postę­po­wa­niach sądo­wych na tere­nie nasze­go kra­ju. Biegle mówi w języ­ku angiel­skim oraz w stop­niu pod­sta­wo­wym komu­ni­ku­je się po flamandzku.

Kontakt dla mediów: Karina Grygielska: k.grygielska@agencjafaceit.pl / +48 510 139 575